Παραδοσιακές καλλιέργιες

Όταν πραγματοποιηθεί η αναπόφευκτη νομοτελειακά μετατόπιση του επιστημονικού ενδιαφέροντος από την αρχαιότητα και το Βυζάντιο στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, που στάθηκε αποφασιστική για τη διάπλαση της ελληνικής φυσιογνωμίας, ο ερευνητής θα βρει στο Μουσείο Μπενάκη ένα θησαυροφυλάκιο με πολύτιμο υλικό. Ο Αντώνης Μπενάκης μ' ένα εκπληκτικό ένστικτο και μια αίσθηση ευθύνης για τα νεώτερα πολιτιστικά μας στοιχεία, κατόρθωσε την ύστατη στιγμή να περισώσει ό,τι μπορούσε ακόμα να σωθεί. Για πολλούς όμως λόγους, που η ανάλυσή τους θα μας πήγαινε μακριά, την κρίσιμη εκείνη εποχή - ας πούμε από 1900 έως 1930 - τη βάραινε ένα αισθητικισμός, που έκανε να παραμερισθούν σημαντικές ενότητες του παραδοσιακού πολιτισμού. Απουσιάζει λόγου χάρη η εικόνα της κοινωνικής διάρθρωσης, η καθημερινή ζωή, η οικονομία - η γεωργία, κτηνοτροφία, βιοτεχνία, εμπόρια και ναυτιλία - η εκκλησία στον κοινωνικό-πνευματικό της ρόλο, τα γράμματα και γενικότερα η διαμόρφωση των ιδεολογικών ρευμάτων. Η ανασύνθεση του φάσματος της ελληνικής ζωής στην ιστορική της διαδρομή, που σαν νέο αίτημα του Μουσείου διατυπώθηκε τα τελευταία χρόνια, θα φωτίσει πληρέστερα όχι μόνο το πολιτιστικό επίπεδο που αντανακλάται στη λεγόμενη "λαϊκή τέχνη" αλλά και το βαθύτερο νόημα της εθνεγερσίας του 1821. Η απήχηση που είχε η έκθεση "Η Αθήνα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας" προσφέρει το μέτρο της βαθύτερης ανάγκης για μια τέτοια "υπεραισθητική" και συνολικότερη θεώρηση του παρελθόντος. Μέσα στα πλαίσια της προσπάθειας που καταβάλλεται έχει αρχίσει από καιρό και η συγκέντρωση του απαραίτητου υλικού, που θα διευκολύνει τη διεύρυνση των στόχων και τη διάρθρωση του μουσειακού άξονα ανάλογα με τις σημερινές ανάγκες. Έτσι δημιουργήθηκε η συλλογή των αγροτικών εργαλείων, με απώτερο στόχο την μελλοντική ανασύνθεση της αγροτικής ζωής μέσα στους ανανεωμένους μουσειακούς χώρους.[...] Άγγελος Δεληβορριάς