Εισβολή Πράγα 68

Το 1968, ο Τζόζεφ Κουντέλκα ήταν τριάντα χρονών, και παρόλο που επί έξι χρόνια φωτογράφιζε τσιγγάνους και θεατρικές παραστάσεις, δεν είχε καλύψει ποτέ κάποιο φωτοειδησεογραφικό γεγονός. Κατά τη διάρκεια της Άνοιξης της Πράγας, τη νύχτα της 21ης Αυγούστου, τα τεθωρακισμένα του Συμφώνου της Βαρσοβίας εισήλθαν στην πόλη. Ο Κουντέλκα είχε επιστρέψει την προηγούμενη μέρα από τη Ρουμανία, όπου ακολουθούσε τους τσιγγάνους. Τράβηξε, λοιπόν, μια σειρά φωτογραφιών από τα γεγονότα της Πράγας και κατάφερε να τις περάσει λαθραία έξω από τη χώρα. Οι εικόνες έφτασαν στη Νέα Υόρκη και ένα χρόνο μετά το ρεπορτάζ κυκλοφόρησε από το φωτογραφικό πρακτορείο Magnum Photos. Προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν αντίποινα, οι εικόνες αποδόθηκαν σε κάποιον ανώνυμο Τσέχο φωτογράφο, κάτι που δεν εμπόδισε τον Κουντέλκα να κερδίσει ανωνύμως το βραβείο Robert Capa. Έπρεπε ωστόσο να περάσουν δεκάξι χρόνια, όταν πια ο πατέρας του φωτογράφου είχε πεθάνει και η οικογένειά του δεν κινδύνευε για να αναγνωρίσει δημόσια την πατρότητα των εικόνων του. Στην Τσεχοσλοβακία οι φωτογραφίες του δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά μετά από 22 χρόνια, το 1990 σε ένθετο του περιοδικού Respekt. Περισσότεροι Τσέχοι και ξένοι φωτογράφοι αποτύπωσαν την εισβολή του Αυγούστου 1968. Όμως κανείς δεν κατάφερε να συλλάβει τα γεγονότα με τόση ένταση και σε τέτοιο εύρος. Ο Κουντέλκα βρέθηκε στο επίκεντρο, ήταν παρών παντού όπου συνέβαινε κάτι, δεν ήταν απλός παρατηρητής, αλλά άμεσα συμμετείχε στα γεγονότα. Μετά από σχεδόν σαράντα χρόνια ο Κουντέλκα επεξεργάστηκε το εκτενές αρχείο του και διάλεξε για αυτή την έκδοση περίπου 250 φωτογραφίες, οι περισσότερες από τις οποίες δημοσιεύονται στο παρών λεύκωμα για πρώτη φορά. Η κυκλοφορία της έκδοσης συμπίπτει με την αναδρομική έκθεση του Κουντέλκα στο Μουσείο Μπενάκη (17/9-23/11).