Κικέρων

Ο Κικέρων αγάπησε την Ελλάδα στο βαθμό που την αγάπησαν οι πλέον επιφανείς Έλληνες. Ο προφορικός και ο γραπτός του λόγος μέχρι το θάνατό του περιέχει ύμνους για τους πρωτοσκαπανείς του ελληνικού πολιτισμού και την ένδοξη ιστορία των Αθηνών, της Σπάρτης και της Μακεδονίας. Η φιλοσοφία, η ρητορική τέχνη, η τέχνη και η πολιτική σκέψη των αρχαίων Ελλήνων τον ενέπνευσαν και τον καθοδήγησαν σε όλη την πολυκύμαντη ζωή του. Το ήθος του θυμίζει το ήθος των πλέον πεπαιδευμένων Ελλήνων και η ομολογία αυτή έρχεται από τη μαρτυρία που συνάγει ο μελετητής των πολυάριθμων διατριβών και επιστολών του. Με αυθεντικά κλασσικά ελληνικά στοιχεί αναβάθμισε τη λατινική γλώσσα και μ' αυτά πλούτισε τη λατινική γραμματεία. Ήδη από την εποχή του ο ρωμαϊκός κόσμος προβάλλει την πνευματική δυναμική του παντού με στήριγμα τον Κικέρωνα, του οποίου το υπόβαθρο ήταν καθ' ολοκληρίαν ελληνικό. Ο ίδιος είχε συνείδηση των ελληνικών αξιών που είχε αποκτήσει μέσω της ελληνικής παιδείας, αλλά και της διαφοράς του από τη ρωμαϊκή τραχύτητα και την ευρωπαϊκή βαρβαρότητα. «Τι θα ήμασταν», γράφει στον αδελφό του Κόιντο, «αν δεν υπήρχαν οι Έλληνες! Πόσα τους οφείλουμε!». Την άποψη αυτή τη διατήρησε ως το τέλος του που ήταν οικτρό για τον ίδιο, αλλά πλήγμα τόσο για τη ρωμαϊκή όσο και την παγκόσμια διανόηση. Ο ίδιος, όμως, επέζησε και ο γραπτός του λόγος, κυριαρχημένος από τα φιλελληνικά του αισθήματα και διαποτισμένος από την ελληνική σκέψη, απέβη ένας ακόμη κλασσικός κρίκος που συνδέει τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό με τον κόσμο της διανόησης των επόμενων περιόδων ως τις μέρες μας. Ο Κικέρων, το έργο του και η εποχή του ως μεγέθη μεγάλης σημασίας αποτελούν κεφάλαια από τα πιο σημαντικά της παγκόσμιας ιστορίας, γιατί μέσα απ' αυτά γίνεται η μετάβαση από το παρελθόν της Ελλάδας στο μέλλον της Ευρώπης και όλου του Δυτικού Κόσμου. Φαίνεται ότι την πραγματικότητα αυτή είτε δεν τη γνωρίζουν είτε δεν την έλαβαν σοβαρά υπόψη εκείνοι που σοφίστηκαν σήμερα τον απογαλακτισμό των ευρωπαϊκών λαών από την Ελλάδα και τη Ρώμη με τον αποκλεισμό και των δύο από το νεοϊδρυθέν κέντρο του ευρωπαϊκού πολιτισμού στις Βρυξέλλες. Καμιά φιλοσοφική σκέψη και θεωρία της νεότερης διανόησης δεν μπορεί να σταθεί χωρίς αντερείσματα από την αρχαία Ελλάδα. Και οι Ευρωπαίοι χρειάζονται όχι μόνο τους Έλληνες, αλλά και τον Κικέρωνα που δούλεψε σε όλη τη ζωή του για να κάνει γνωστή την ελληνική κληρονομιά στους λαούς της Ευρώπης.