Βολταίρος

Στο "Μοναστήρι της Πάρμας" του Stendhal (1839), ο νεαρός ήρωας του έργου Φαμπρίτσιο, ένας ένθερμος οπαδός του Βοναπάρτη που είχε βρεθεί στη δίνη της μάχης του Βατερλώ στο πλευρό του γαλλικού στρατού, για να παραπλανήσει τις φιλοαυστριακές Αρχές της πατρίδας του ως προς τα πολιτικά του φρονήματα και να αποφύγει τη σύλληψη, έπρεπε, σύμφωνα με τις συμβουλές του προστάτη του, να αποφύγει το διάβασμα βιβλίων, ειδικά εκείνων "που είχαν εκδοθεί μετά το 1720". Υποτίθεται ότι η "συμβουλή" στον Φαμπρίτσιο δόθηκε στην περίοδο της εκκλησιαστικής και πολιτικής Παλινόρθωσης, όταν πια είχαν σιγήσει οριστικά τα κανόνια του Ναπολέοντα, όταν στη Γαλλία οι συντηρητικοί και οι αδιάλλακτοι βασιλόφρονες [ultras] άρχισαν να διεκδικούν την επιστροφή σε ό,τι ο Montesquieu είχε σατιρίσει με τις "Περσικές Επιστολές" του, την προεπαναστατική, κοινωνική, πολιτική και θρησκευτική τάξη. Το έργο αυτό που δημοσιεύτηκε τον επόμενο ακριβώς χρόνο [1721], στην περίοδο της αντιβασιλείας, ήταν, ουσιαστικά, το πρώτο τολμηρό έργο της απαγορευμένης στον Φαμπρίτσιο περιόδου, της μεγάλης πνευματικής και επαναστατικής εποποιίας του Διαφωτισμού, που στη διάρκεια του 18ου αιώνα θα προκαλέσει την οριστική κατάρρευση του παλαιού καθεστώτος [ancient regime] και την έλευση της σύγχρονης εποχής.