Άπαντα

Η «Σούδα» αποδίδει στον Αριστόξενο 453 έργα, αριθμός που μαρτυρεί παρατεταμένη διάρκεια ζωής και μεγάλη συγγραφική δραστηριότητα, κάτι που διέκρινε και το δάσκαλό του, τον Αριστοτέλη. Ωστόσο, ο αριθμός αυτός θεωρείται υπερβολικός και μέσα σε αυτόν θα έχουν συμεριληφθεί σημειώσεις και έργα μαθητών του, ενώ δεν αποκλείεται και ο αριθμός να αναφέρεται σ το σύνολο των βιβλίων τα οποία καταλάμβανανα τα έργα του. Δυστυχώς το σύνολο σχεδόν της συγγραφικής του δραστηριότητας χάθηκε. Κορυφαία θέση μεταξύ των έργων του κατέχουν τα σχετιζόμενα με τη μουσική. Καθώς στο πρόσωπό του συνδυαζόταν η μουσική και η φιλοσοφική παιδεία, και μάλιστα η περιπατητική με το πλούσιο πρακτικό της ενδιαφέρον, ο Αριστόξενος αναδείχθηκε στον μεγαλύτερο θεωρητικό της αρχαιοελληνικής μουσικής και θεωρήθηκε αυθεντία στα μουσικά θέματα. Ήταν ο πρώτος που μελέτησε συστηματικά και επισταμένα τους κλάδους της μουσικής, όπως την αρμονία και τη ρυθμική. Θεωρείτο ιδρυτής της εμπειρικής μουσικής σχολής, καθώς πίστευε ότι όποιες θεωρητικές απόψεις πάνω στη μουσική πρέπει να επιβεβαιώνονται από τη μουσική εμπειρία. Ύψιστος κριτής όλων των μουσικών θεωριών ήταν το ανθρώπινο αφτί. Για τον λόγο αυτό καταδίκαζε την αποκλειστικά θεωρητική αριθμολογική προσέγγιση της μουσικής από τους πυθαγορείους, οι οποίοι περιόριζαν τη μουσική θεωρία στη μελέτη των αριθμητικών λόγων μεταξύ των μουσικών διαστημάτων. Τα πορίσματά τους, βέβαια δεν τα απορρίπτει, απλώς τα θεωρεί ανεπαρκή να ερμηνεύσουν τη μουσική στο σύνολό της, καθώς πρέπει και αυτά να τεθούν στην κρίση της ανθρώπινης μουσικής αισθητικής. [...] (από την εισαγωγή του βιβλίου)