Πράγα, ένα ποίημα που χάνεται

«Πράγα, ένα ποίημα που χάνεται», κείμενο που πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Le débat το 1980, πέντε χρόνια μετά τον εκπατρισμό του Κούντερα και την εγκατάστασή του στη Γαλλία. Ένα κείμενο υπεράσπιση της κουλτούρας του «μικρού έθνους» μέσα στην οποία διαμορφώθηκε ο συγγραφέας και η οποία εξέθρεψε την ιδιαιτερότητα του έργου του. Στο κείμενο αυτό συναντούμε, μαζί με την ίδια αγωνιώδη νοσταλγία που διατρέχει τον Ακρωτηριασμό της Δύσης, την καταδίκη αφενός του «ρωσικού πολιτισμού», που καταδίωξε και κατέπνιξε αυτή την κουλτούρα, και αφετέρου της Δυτικής Ευρώπης, που δεν μπόρεσε να τη διακρίνει, πόσο μάλλον να τη γνωρίσει. Μαζί αναδημοσιεύονται, για ιστορικούς κυρίως λόγους, οι Ογδόντα εννιά λέξεις, που κι αυτές εμφανίστηκαν στο Débat το 1985, αποτελώντας ένα «πρώτο σχεδίασμα» του προσωπικού λεξικού ενός συγγραφέα αντιμέτωπου με μια διπλή δοκιμασία: την εξορία, τη ζωή μέσα σε γλώσσα άλλη από τη μητρική, και τις προδοσίες των μεταφράσεων. Το κείμενο αυτό εντάχτηκε την αμέσως επόμενη χρονιά (1986) στην Τέχνη του μυθιστορήματος, ριζικά αναθεωρημένο, κυρίως με την αφαίρεση σημαντικού ποσοστού λέξεων και την προσθήκη άλλων.