Metropolis

Το 1927, μετά την έκδοση του βιβλίου, κυκλοφόρησε η ταινία Metropolis σε σκηνοθεσία του τελειομανούς Φριτς Λανγκ, μια πανάκριβη υπερπαραγωγή, κατά τα χολυγουντιανά πρότυπα. Χρειάστηκαν 16 μήνες γυρισμάτων, 37.000 κομπάρσοι και 200 εκατομμύρια δολάρια. Η ταινία αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα του γερμανικού εξπρεσιονισμού, κυρίαρχου αισθητικού ρεύματος της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Ενσωματώνει επίσης στοιχεία από τον ρομαντισμό, τον φουτουρισμό, το μελόδραμα και την αρ νουβό, αλλά και από τη γοτθική τέχνη και αρχιτεκτονική. Πολύ σύντομα η ταινία υπέστη αλλεπάλληλες περικοπές, στην Γερμανία και στις ΗΠΑ, από λογοκριτές και διανομείς (την Paramount), για λόγους πολιτικούς, θρησκευτικούς, ηθικοπλαστικούς και εμπορικούς, με αποτέλεσμα να συρρικνωθεί κατά το ένα τέταρτο. Για δεκαετίες αποκαλούνταν το "Ιερό Δισκοπότηρο" των κινηματογραφόφιλων, που αναζητούσαν, απανταχού της γης, τις χαμένες σκηνές. Το 2008 στο Μπουένος Άιρες βρέθηκε μια φθαρμένη κόπια της πιθανολογούμενης αρχικής εκδοχής του 1927. Μετά από δύσκολη ψηφιακή αποκατάσταση, η "αναστημένη" Metropolis (διάρκειας 153 λεπτών) παρουσιάστηκε σε πανηγυρική προβολή στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Βερολίνου τον Φεβρουάριο του 2010. Από το 1926 μέχρι σήμερα το Metropolis έχει μεταφραστεί σε δώδεκα γλώσσες με τουλάχιστον ενενήντα εκδόσεις. Το Metropolis υπήρξε η πρώτη ταινία που εντάχθηκε από την UNESCO στο μητρώο "Μνήμη του Κόσμου", το οποίο περιλαμβάνει τις σημαντικότερες πολιτιστικές δημιουργίες.