Το άσβηστο φεγγάρι. Το κόκκινο μαόνι

Η νουβέλα «Το άσβηστο φεγγάρι» είναι η μυθιστορηματική απόδοση των θρύλων που κυκλοφορούσαν για τον θάνατο του Μιχαήλ Φρούνζε (1885-1925), του πολέμαρχου των Μπολσεβίκων κατά τον ρωσικό Εμφύλιο πόλεμο, βασικό ανταγωνιστή του Στάλιν και του Τρότσκι. Ο μυστηριώδης θάνατος του Φρούνζε μετά από μία εγχείριση ρουτίνας, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε ένα κύμα φημών σχετικά με την πραγματική αιτία. Ο Πιλνιάκ αντιμετωπίζει με συμπάθεια τον φημισμένο στρατιωτικό ηγήτορα, ο οποίος ακόμη κι όταν πρόκειται για την ίδια του τη ζωή, υποτάσσεται στη βούληση του κόμματος και συναινεί να υποβληθεί σε εγχείριση, παρόλο που νιώθει υγιής. «Το κόκκινο μαόνι», ήταν, ουσιαστικά, η «θανατική καταδίκη» του Μπορίς Πιλνιάκ, αφού σε αυτή τη νουβέλα, επιλέγει να περιγράψει στιγμές παγωμένου χρόνου, σε μία πραγματικότητα που άλλαζε με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Η επιλογή των ηρώων, η περιγραφή της καθημερινότητας, των ηθών, των ονείρων και των αναμνήσεων μίας ολόκληρης πινακοθήκης ανθρώπων που ζούσαν στο μεταίχμιο των εποχών, κάθε άλλο παρά συμβάδιζε με την κυρίαρχη ιδεολογία της εποχής, αλλά και τις μαχητικές αριστερές οργανώσεις λογοτεχνών, οι οποίες τον είχαν κηρύξει persona non grata. Οι δύο αυτές νουβέλες αποτελούν και το «σώμα» αυτού του βιβλίου, σε μία προσπάθεια να γίνει γνωστός ο σπουδαίος αυτός Ρώσος συγγραφέας με την τραγική κατάληξη, αφού βασανίστηκε απάνθρωπα και εκτελέστηκε κατά τη διάρκεια της σταλινικής τρομοκρατίας.