Ημερολόγιο 1893-1912, Οθωμανική Πρέβεζα

Το "Ημερολόγιο", με τις εγγραφές της εικοσαετούς περιόδου 1893-1912, είναι μια αυτοβιογραφική διαθήκη ενός σημαντικού, αυτοδημιούργητου Πρεβεζάνου επιχειρηματία, του Ιωάννη Μ. Ρέντζου (1868-1933). Ήταν εξέχων εμπορευόμενος, σε δική του φορολογική κλάση. Έκανε κυρίως εισαγωγές ζάχαρης και καφέ από την Τεργέστη και αλεύρων από τη Μασσαλία και εξαγωγές τοπικών προϊόντων (ελαίες, κίτρα και άλλα) σε άλλες πόλεις (Κωνστάντσα, Αλεξάνδρεια, Τύνιδα). Δραστηριοποιήθηκε στο τέλος της οθωμανικής περιόδου, μέχρι το 1912, και αργότερα έως το τέλος της ζωής του. Ο Ι.Μ.Ρ. ήταν ιδιαίτερα αφιερωμένος στα κοινά. Υπηρέτησε τον επαγγελματικό συντεχνιακό χώρο των εμπόρων της πόλης ως πρόεδρος του εμπορικού συλλόγου· αναδείχθηκε σε όλα τα επίπεδα της αυτοδιαχείρισης και της αυτοδιοίκησης των "Χριστιανών" (Ελλήνων), ως ενοριακός επίτροπος, οικονομικός επίτροπος και Δημογέροντας· επελέγη σε υποχρεωτική θητεία σύμβουλος Διοίκησης (Αζάς)· διορίστηκε μια φορά δήμαρχος (1920-1921) και εξελέγη και άλλη μια φορά (1929-1933). Πολλά από τα βιογραφικά στοιχεία του αναδεικνύονται λεπτομερώς σε πολλές από τις ημερολογιακές εγγραφές του Ημερολογίου σε συνδυασμό με τη ζωή της πόλης και πληροφορίες από την Ελλάδα και την Τουρκία. Αφορούν την ταραγμένη ιστορία των σχέσεών τους εκείνης της εποχής, με λέξεις κλειδιά την Κρήτη, τη Μακεδονία και την Ήπειρο. Αυτά συμπληρώνονται με παιδαγωγικό υλικό, για ενδεχόμενη χρήση στην εκπαίδευση και τους εκπαιδευτικούς, που αναθέτουν εργασίες στο πλαίσιο της Τοπικής Ιστορίας της Πρέβεζας. Εδώ εντάσσεται και η επιλογή μιας εικονογράφησης, που συμπληρώνει το κείμενο, αναδεικνύοντας καλύτερα την εποχή, τα πρόσωπα και τα πράγματα. Το βιβλίο διαβάζεται σαν μια διαδρομή σε θεματικά πεδία τέτοια όπως τα εξής: Η εμπορική και οικονομική κίνηση στην πόλη και την περιφέρεια. Νομισματικά ζητήματα στην Πρέβεζα· το γαλλικό ναπολεόνι ("εικοσόφραγκο") ως νόμισμα συνεχούς νομισματικής και χρηματοοικονομικής αναφοράς. Η ιδιάζουσα όσο και κεντρική παρουσία της Εκκλησίας ως κεντρικού κοινωνικού και πολιτικού παράγοντα. Εκλογικές διαδικασίες και πολιτικές διαδικασίες επιλογής, πολιτικοί διορισμοί, δημαιρεσίες, ιδρύσεις και αρχαιρεσίες συλλόγων στην Πρέβεζα. Τουρκόφιλοι, προσκείμενοι στους Νεότουρκους, ιταλόφιλοι, ρωσόφιλοι και αντιπαρατιθέμενοι στις παρατάξεις. Οι πόλεμοι και οι εν γένει περιπλοκές όπως τις βλέπει η Πρέβεζα και τις χρονικογραφεί ο Ι.Μ.Ρ. Ο Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897, ο Ιταλοτουρκικός πόλεμος του 1911, ο Α' Βαλκανικός πόλεμος και η απελευθέρωση της Πρέβεζας (1912). Η αναταραχή (και η ελπίδα) με την επικράτηση του νεοτουρκικού καθεστώτος (1908). Οι αλλόθρησκες / ετερόδοξες τοπικές κοινότητες σε μια μικρή πολυεθνοτική και πολυπολιτισμική πόλη. Νοσηρότητα και περίθαλψη στην Πρέβεζα στο γύρισμα του 19ου/20ου αιώνα. Θνησιμότητα και θνητότητα στην Πρέβεζα. Οι συνεχείς θάνατοι βρεφών, παιδιών και νέων.