Χρήστος Πανάγος: Ένας πειραιώτης θυμάται

Τα γραπτά τεκμήρια, αποτελούσαν έως πρόσφατα τη βασική πηγή συγγραφής της ιστορίας. Τα τελευταία όμως χρόνια έχουν αρχίσει και αποκτούν ιδιαίτερη αξία οι προφορικές μαρτυρίες. Η προφορική ιστορία έρχεται να φωτίσει πρόσωπα, γεγονότα και εποχές μ' ένα τελείως διαφορετικό τρόπο απ' αυτόν που γνωρίζαμε έως σήμερα. Το κέρδος αναμφισβήτητα μεγάλο. Αφ' ενός μεν τα πρόσωπα των ιστοριογραφικών αναφορών αφήνουν τον κόσμο της σιωπής κα της λήθης τους και αποκτούν ζωή, δηλαδή ανθρώπινες διαστάσεις και αφ' ετέρου τα γεγονότα επιδέχονται και άλλες ερμηνείες. Η μαρτυρία του Χρήστου Πανάγου, αποτέλεσμα μιας σειράς συνεντεύξεων που πραγματοποιήθηκαν το καλοκαίρι του 1999, είναι ιδιαίτερα σημαντική. Μέσα από την αφήγησή του, σε πρώτο ενικό πρόσωπο, εκτυλίσσονται πολλές μικρές ή μεγαλύτερες παράλληλες ιστορίες: η ιστορία της οικογένειάς του, η προσωπική του ιστορία, η ιστορία των εμπορικών του δραστηριοτήτων και συγχρόνως των εμπορικών δραστηριοτήτων της πόλης. Όλα αυτά με φόντο τη πόλη του Πειραιά από τις αρχές του αιώνα μας έως περίπου τις αρχές της δεκαετίας του 1950. [...] Η παρούσα έκδοση εγκαινιάζει μία νέα εκδοτική προσπάθεια που στόχο έχει να αποδώσει στην ιστορική έρευνα, αλλά και το ευρύτερο δυνατό σύνολο, σημαντικές προφορικές μαρτυρίες. [...] Ι.Μ.Τ.Ι.Ι.Ε., Δεκέμβριος 1999