Παραμύθια και τραγούδια των Πομάκων της ορεινής Ξάνθης

Οι εκδόσεις Οδυσσέας παρουσιάζουν μία μικρή ανθολογία του προφορικού λαϊκού λόγου των Πομάκων της Ελλάδας αποτελούμενη από 22 λαϊκά παραμύθια και 28 δημοτικά τραγούδια (τα 18 τραγούδια περιλαμβάνονται στο ένθετο cd) γραμμένα στην πομακική γλώσσα και μεταφρασμένα στα ελληνικά. Η προφορική λαϊκή παράδοση των Πομάκων της Θράκης παραμένει σε μεγάλο βαθμό ακόμα ανεξερεύνητη και άγραφη. Τα περισσότερα από τα ανθολογούμενα παραμύθια προέρχονται από το χωριό Γλαύκη του νομού Ξάνθης και τα υπόλοιπα από τα γύρω χωριά. Καταγράφηκαν από τον παραδοσιακό πομάκο μουσικό Αλή Ρόγγο και αποτελούν πολύτιμο υλικό για τη μελέτη τόσο της γλώσσας όσο και του παραδοσιακού πολιτισμού των Πομάκων της ορεινής Ξάνθης. Η συλλογή αυτή έρχεται σε μία εποχή που έχει πια καταλαγιάσει η ταραχώδης δεκαετία του ΄90, σε μία ευνοϊκή συγκυρία που μπορεί να συμβάλει στη συγκριτική μελέτη του πολιτισμού των Πομάκων, οι οποίοι βρέθηκαν για πολλά χρόνια στη δίνη αντιπαραθέσεων που συγκάλυπταν την εθνοτική και πολιτισμική τους ταυτότητα. Οι συντελεστές της έκδοσης εγγυώνται μια προσεκτική και βιωματική καταγραφή, χωρίς σκοπιμότητες που μπορεί να αλλοιώσουν τα κείμενα. Ο Ριτβάν Καραχότζα είναι γνωστός για τις προσπάθειές του να αποτυπώσει τον γλωσσικό θησαυρό της γλώσσας των Πομάκων και ο Νικόλαος Κόκκας έχει ως αφετηρία του την αγάπη του για τον πομάκικο πολιτισμό της ορεινής Ξάνθης. Ο Αλή Ρόγγο, γεννημένος στο χωριό Γλαύκη της ορεινής Ξάνθης, ασχολήθηκε από μικρός ερασιτεχνικά με τα παραδοσιακά πομάκικα τραγούδια, τραγουδώντας και παίζοντας φλογέρα, τσιφτλεμέ (διπλός αυλός) και καβάλι. Σήμερα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Πομάκους τραγουδιστές της Θράκης.