Το ους ημών το ξεκουρδισμένο...

Το σατιρικό περιοδικό των Ιωαννίνων, "Καραβίδα", που κυκλοφόρησε στις αρχές τις δεκαετίας του 1870, γίνεται αφετηρία ενός ταξιδιού στο χώρο και στο χρόνο, περιλαμβάνοντας σταθμούς στην Κεντρική Ευρώπη, τα οθωμανικά Βαλκάνια, την Κωνσταντινούπολη, την Αθήνα και τις πόλεις-λιμάνια της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Τα Ιωάννινα, ως ένα πολυεθνοτικό-πολυπολιτισμικό αστικό κέντρο των Δυτικών επαρχιών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τη δεδομένη περίοδο βρέθηκαν στο επίκεντρο σημαντικών κοινωνικών, πολιτικών, οικονομικών και εν γένει πολιτισμικών μεταβολών. Μέσα από τον λόγο του συντάκτη της Καραβίδας, Κωνσταντίνου Αραβαντινού (με το ψευδώνυμο Ιωνάς), προβάλλονται όψεις της τοπικής λογιοσύνης, των κυρίαρχων θεσμών-συμβόλων, καθώς και της νοοτροπίας και καθημερινότητας των κατοίκων. Οι αστικές ψυχαγωγικές αντιλήψεις και πρακτικές και ιδιαίτερα οι ανάλογες εξωτερικές επιρροές με σημείο αναφοράς τη μουσική και το χορό, συνιστούν το επίκεντρο της αφήγησης, με αφορμή την περιγραφή των παραστάσεων ενός σκανδαλιστικού, για τα ήθη της εποχής, βοημικού θιάσου καφέ σαντάν. Η ιστορική εθνομουσικολογική θεώρηση των ερευνητικών δεδομένων, υπό το πρίσμα μιας μικροϊστορικής προσέγγισης, αναπτύσσεται σε συνδυασμό με συναφείς διεπιστημονικές γλωσσολογικές, κοινωνιολογικές, θεατρολογικές, και ανθρωπολογικές πτυχές.