Νότια Πελοπόννησος 1935-1950

Με τον παρόντα τόμο επιχειρείται μια καθοριστική παρέμβαση στην επιστημονική παράθεση νέων ιστορικών στοιχείων για το νοτιο-πελοποννησιακό χώρο της περιόδου 1935-1950 από όλες τις σφαίρες δραστηριότητας. Έτσι το παρόν έργο συνιστά σαφώς έναν μεταγενέστερο διαχρονικό οδηγό σε κάθε διεισδυτικό μελλοντικό ερευνητή, ο οποίος θα επιθυμήσει να φωτίσει, πλήρως κι ολόπλευρα κατά την εν λόγω περίοδο, κάποια συγκεκριμένη θεματική πτυχή σ' έναν καθορισμένο γεωγραφικό νοτιο-πελοποννησιακό χώρο. Το "Νότια Πελοπόννησος 1935-1950" επιχειρεί, αφού λάβει υπόψη του τη μέχρι τώρα βιβλιογραφία για την εν λόγω περίοδο σε κάθε τόπο της γεωγραφικής της ακτίνας (Νότια Ηλεία, Νότια Αρκαδία, Μεσσηνία, Λακωνία), να συνθέσει τα στοιχεία και τις ερμηνείες της και να προχωρήσει παραπέρα, προσφέροντας νέα στοιχεία για το χώρο, τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο ή και νέες ερμηνευτικές προοπτικές, τις οποίες οι συντάκτες των άρθρων προκρίνουν. Στις σελίδες του έργου συνταξιδεύουμε με τους συγγραφείς σε ένα γοητευτικό ταξίδι στην ιστορία της περιοχής. Μας ξετυλίγονται τα κύματα βίας στην περιοχή κι οι ερμηνείες τους από τις διαφορετικές εστίες των φορέων τους, παρακολουθούμε τα οικονομικά στοιχεία, που συγκρότησαν το γίγνεσθαι του τόπου, πληροφορούμαστε για τις κεντρικές ζυμώσεις σχετικά με τα τοπικά δρώμενα της περιοχής, συγκρίνουμε τις αυτοδιοικητικές πρωτοβουλίες και τους μετακατοχικούς απόηχους με ανάλογες περιπτώσεις σε γειτονικές περιοχές, (συν)εξετάζουμε αυτοβιογραφικά κείμενα ανθρώπων, που μετείχαν στην πολιτική και πολιτιστική ζωή του τόπου, σχολιάζουμε την πολιτιστική ζωή μεγάλων νοτιο-πελοποννησιακών πόλεων. Έτσι ο τόμος μπορεί να αποτελέσει από τη μια μεριά ένα χρήσιμο εργαλείο για τον ερευνητή της περιόδου ή το φοιτητή της ιστορίας του τόπου και παράλληλα από την άλλη μεριά να ενημερώσει κάθε πολίτη της ευρύτερης περιοχής ή καταγόμενο από αυτήν για δρώμενα και καταστάσεις στη νότια Πελοπόννησο μια "δύσκολη" περίοδο, την περίοδο 1935-1950. Περιέχονται τα κείμενα: - Εισαγωγή του επιμελητή Ενότητα Α΄: Πολιτική - κοινωνική και οικονομική κατάσταση - Ιωάννης Καρακατσιάνης, "Η μεταβαρκιζιανή πολιτική κατάσταση στο νοτιο-πελοποννησιακό χώρο: Από την αποτυχημένη ειρήνευση στις απαρχές των ενόπλων σπαραγμών στη νοτιο-ανατολική Πελοπόννησο" - Στάθης Ν. Καλύβας, "Η γεωγραφία της εμφύλιας βίας στην κατοχική Μεσσηνία: Μια ποσοτική προσέγγιση" - Μιχάλης Π. Λυμπεράτος, "Τα γερμανικά αντίποινα, τα Τάγματα Ασφαλείας και ο Ε.Λ.Α.Σ.: Η περίπτωση της κεντρικής και νότιας Πελοποννήσου στην Κατοχή" - Κατερίνα Μπρέγιαννη, "Οικονομία και κοινωνία στη νότια Πελοπόννησο: Το δίκτυο της αγροτικής πίστης στη δεκαετία του 1930" Ενότητα Β΄: Νότια Πελοπόννησος και οι όμορες περιοχές: το παράδειγμα της Αχαΐας - Νίκος Τόμπρος, Πέτρος Ψωμάς, Σταύρος Πανταζόπουλος, "Ο δημαρχιακός θώκος και οι κάτοχοί του (1934-1951): Συγκριτική μελέτη σε Καλαμάτα και Πάτρα" - Γιώργος Νικητόπουλος, "Δοσίλογοι στην Πελοπόννησο: Οι διώξεις του 1945 και 1946. Το παράδειγμα της Καλαμάτας και της Πάτρας" Ενότητα Γ' Μνήμες κι αναμνήσεις στο νοτιο-πελοποννησιακό χώρο - Γεώργιος Πετρόπουλος, "Η διαχείριση της ήττας στο μνημονικό λόγο της Αριστεράς: Έρευνα σε δυο αυτοβιογραφικά κείμενα για τη Νότια Πελοπόννησο" - Βασιλική Κομπιλάκου, "Η σύγκρουση ΕΛΑΣ-ΕΣ/ΕΟΒ στη Νότια Πελοπόννησο μέσα από τις αναμνήσεις του Ναπολέοντα Παπαγιαννόπουλου" - Ηλίας Ταβουλάρης, "Η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη του φαρμακείου του Δ.Ε. Σταυρού και οι διανομές του Γραφείου Διανομής της OUNRA στην επαρχία Μεσσήνης τη δεκαετία 1940-1950: Μαρτυρία" - Κορίνα Γιαξόγλου, "Προς τη μνημειοποίηση των μανιάτικων μοιρολογιών: Με αφορμή μια χειρόγραφη συλλογή μανιάτικων μοιρολογιών (1930-1935) Ενότητα Δ΄ Πολιτιστική ζωή στο νότιο-πελοποννησιακό χώρο - Ίλια Λακίδου, "Το Μαλλιαροπούλειο και η θεατρική ζωή στην Τρίπολη τη δεκαετία του '30: Μία πρώτη προσέγγιση" - Φαίδρα Κουτσούκου, "Η Γερμανική Ακαδημία και η ιδέα της εξαγωγής πολιτισμού: Το παράρτημα της Καλαμάτας κατά τη δεκαετία του τριάντα" - Πέπη Γαβαλά, "Η μεγάλη οθόνη και ο μαγικός κόσμος της στις Σπαρτιατικές αίθουσες (1929-1950)" - Συντομογραφίες - Ευρετήριο ονομάτων