H γερμανική επανάσταση (1917-1923)

Μετά από μια μακρά περίοδο δυαδικής εξουσίας, ειδικά στη Γερμανία, η κατάκτηση της εξουσίας απ' τα συμβούλια των εργαζομένων σε διάφορα βιομηχανικά κέντρα έδωσε το σύνθημα για έναν δριμύ εμφύλιο πόλεμο, από τον οποίο οι Γερμανοί εργάτες βγήκαν νικητές. Όμως, αυτή η νίκη προκάλεσε την εξαπόλυση μιας επίθεσης απ' τις καπιταλιστικές κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Πολωνίας. Ο Κόκκινος Στρατός της Σοβιετικής Ένωσης ανταπάντησε, ενώ τα ιμπεριαλιστικά στρατεύματα, υπονομευμένα απ' την επαναστατική προπαγάνδα, κατέρρευσαν κάτω απ' τη φωτιά της Γερμανικής Επανάστασης. Κατόπιν, ήταν η σειρά των Γάλλων και Πολωνών εργαζομένων να ξεσηκωθούν. Η ευρωπαϊκή επανάσταση θριάμβευσε και ιδρύθηκαν οι Ηνωμένες Σοσιαλιστικές Πολιτείες της Ευρώπης. Ο καθηγητής καταλήγει: "Η νέα σοβιετική Ευρώπη άνοιξε μια νέα σελίδα στην οικονομική ανάπτυξη. Η βιομηχανική τεχνική της Γερμανίας συνδέθηκε με τη ρωσική γεωργία και στο έδαφος της Ευρώπης άρχισε ν' αναπτύσσεται γρήγορα και να εδραιώνεται ένα νέο οικονομικό σύστημα, δείχνοντας τεράστιες δυνατότητες και δίνοντας μια ισχυρή ώθηση στην επέκταση των παραγωγικών δυνάμεων. Και μαζί μ' αυτό, η Σοβιετική Ρωσία, η οποία προηγουμένως είχε ξεπεράσει την Ευρώπη, διατηρούσε πλέον την ταπεινή θέση της ως μια οικονομικά καθυστερημένη χώρα, πίσω απ' τις προηγμένες βιομηχανικές χώρες της προλεταριακής δικτατορίας." Κάπως έτσι φαντάστηκε, το 1922, ο νεαρός κομμουνιστής ηγέτης Πρεομπραζένσκι ότι θα διδάσκεται μισό αιώνα αργότερα στις νέες γενιές η ιστορία της εξέλιξης της τελικής πάλης, τα πρώτα επεισόδια της οποίας ζούσαν οι σύγχρονοί του. Δεν ήταν παρά μια εικόνα του μέλλοντος που παρουσιαζόταν με τη μορφή λογοτεχνικής φαντασίας. Ωστόσο, 1 χρόνο αργότερα, ένας απ' τους βασικούς ηγέτες της Σοβιετικής Ρωσίας, ο πρόεδρος της Κομμουνιστικής Διεθνούς, Γκριγκόρι Ζινόβιεφ, έγραφε στην Pravda, το κεντρικό όργανο του Ρωσικού Κομμουνιστικού Κόμματος, σειρά άρθρων σχετικά με την επερχόμενη γερμανική επανάσταση: Ο πρόεδρος της Διεθνούς προσέθετε: "Το βασικό γεγονός είναι ότι η γερμανική επανάσταση διεξάγεται πάνω σε μια ισχυρή βιομηχανική βάση... Μ' αυτή την έννοια, τα λόγια του Λένιν παραμένουν σωστά: "Στη Δυτική Ευρώπη", έλεγε, "και κυρίως σε χώρες όπως η Γερμανία, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να ξεκινήσει η προλεταριακή επανάσταση απ' ό,τι στη Ρωσία. Αλλά θα είναι πολύ πιο εύκολο να συνεχιστεί και να ολοκληρωθεί"... Το γερμανικό προλεταριάτο δεν κινδυνεύει πλέον να πάρει πρόωρα την εξουσία. Οι συνθήκες για τη νίκη της προλεταριακής επανάστασης στη Γερμανία είναι από καιρό ώριμες... Η γερμανική επανάσταση θα επωφεληθεί απ' τη βοήθεια της ρωσικής εμπειρίας και δεν θα επαναλάβει τα λάθη της ρωσικής επανάστασης... Όσο για την αστείρευτη ενέργεια που 20 εκ. Γερμανοί προλετάριοι, ατσαλωμένοι, μορφωμένοι και οργανωμένοι, θα μπορέσουν να επιδείξουν στον τελικό αγώνα για τον σοσιαλισμό, δεν μπορούμε ακόμα να έχουμε την παραμικρή ιδέα." Ο Λένιν και οι σύντροφοί του στο μπολσεβίκικο κόμμα ηγήθηκαν στη Ρωσία μιας επανάστασης, η οποία σύμφωνα με την οπτική τους δεν ήταν παρά ένας αγώνας προφυλακής. Η κύρια μάχη, όμως, δεν έλαβε χώρα και η ρωσική πρωτοπορία παρέμεινε απομονωμένη. Η γερμανική επανάσταση, η αποφασιστική φάση για όλους τους επαναστάτες της εποχής, τελικά απέτυχε, μετά από 5 χρόνια ανοδικών και καθοδικών φάσεων. Από τότε, πολλοί σχολιαστές έχουν εξάγει απ' την αποτυχία αυτή συμπεράσματα που ταιριάζουν στις απαιτήσεις της ιδεολογίας τους ή της πολιτικής τους. Μερικοί έχουν ανακαλύψει τις ανώτερες επαναστατικές αρετές του ρωσικού λαού, ενός νέου Μεσσία, άλλοι έχουν ανακαλύψει τα βαθιά δημοκρατικά συναισθήματα ή, εναλλακτικά, την έμφυτη πειθαρχία του γερμανικού λαού και όλοι έχουν σημειώσει τις αυταπάτες των ουτοπιστών που είχαν πιστέψει ότι θα μπορούσαν ν' αντιγράψουν σε μια δυτική χώρα, στο εσωτερικό μιας προηγμένης κοινωνίας την εμπειρία της ρωσικής Οκτωβριανής Επανάστασης.