Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η ηγεμονία της Σάμου

[...] Όσα ακολουθούν είναι εκτεταμένη και υπομνηματισμένη μορφή ενός λόγου, που εκφωνήθηκε το Νοέμβριο το 2005 στην Αίθουσα Τελετών του Δήμου Βαθέος, στη Σάμο, κατά τον εορτασμό της επετείου της ενώσεως του νησιού με το ελεύθερο ελληνικό κράτος. Με βάση βιβλιογραφικές αναφορές και αρχειακό υλικό, τόσο από το αρχείο της Ηγεμονίας στα ΓΑΚ Σάμου, όσο και από το Πατριαρχικό Αρχειοφυλάκιο στην Κωνσταντινούπολη, περιγράφονται και μελετώνται οι εκκλησιαστικές, κοινωνικές, πολιτικές, εκπαιδευτικές και άλλες σχέσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου με την Ηγεμονία της Σάμου. Στο τέλος, εξάγονται συμπεράσματα που ίσως έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ιστορία της σαμιακής Ηγεμονίας, αλλά και για την εθναρχική πολιτική του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως κατά τον 19ο και τις αρχές του 20ού αιώνα, μια πολιτική που, τελικά, αποδείχθηκε σωτήρια για το δούλον Γένος. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)