Φάσμα Κάλβου

Εδώ και πέντε χρόνια που με απασχολεί η μελέτη και η προετοιμασία για έκδοση του χειρογράφου των Ολυμπιακών ωδών με ταλάνιζε η διαρκής φιλολογική αμφιβολία: είναι ή δεν είναι μπροστά μας η γραφίδα του Κάλβου; Θυμάμαι τον ενθουσιασμό του αγαπητού Νίκου Κουρκουμέλη, όταν του έδειξα το χειρόγραφο χωρίς να τον έχω προϊδεάσει, τη συναίνεση του φίλου εκδότη Παναγιώτη Αναστασόπουλου. Αλλά έως αυτή τη στιγμή οι αμφιβολίες μου άλλοτε επανέρχονται και άλλοτε αραιώνουν. Δεν είχα άλλο δρόμο από το να ζητήσω τη συνεργασία ενός καλού κλασικού φιλολόγου: αποτάθηκα στον συνάδελφο Χρήστο Τσαγγάλη. Από τη στιγμή που τον πρωτογνώρισα, αυτόν και το έργο του, εκτίμησα πάρα πολύ τη φιλολογική του δεινότητα. Με προθυμία δέχτηκε την πρότασή μου, μετέφρασε το κείμενο από τα λατινικά, παρέθεσε τα σχόλια και συζήτησε κατ' επανάληψη μαζί μου τα διάφορα προβλήματα που ανέκυπταν. Ο μαθητής μου και συνάδελφος Γιώργος Ανδρειωμένος έγραψε ένα άρθρο για το βιβλίο αυτό, συγκεφαλαιώνοντας όσα ξέρουμε για την αρχαιογνωσία του Κάλβου και την επί τριάμιση χρόνια παραμονή του στη Γενεύη, και η συνάδελφος Λουΐζα Χριστοδουλίδου μετέφρασε από τα γαλλικά τις δύο μεσσηνιακές ωδές του Casimir Dalvigne για τη Jeanne d' Arc. Σέ όλους εκφράζω τις ευχαριστίες μου. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ό Κάλβος ήξερε λατινικά, μέσα από την "επίμονη αφοσίωση του στα γράμματα", όπως γράφει και ο Mario Vitti ("Ο Κάλβος και η εποχή του", στιγμή, Αθήνα 1995, σ. 61) και ότι απευθυνόταν με την ποίηση του στους καλλιεργημένους φιλέλληνες. Σ' αυτά τα πλαίσια ταιριάζουν τα "Olympica Carmina", που συχνά, καθώς διαβάζουμε την ελληνική μετάφρασή τους, μας θυμίζουν Κάλβο. [...] (από τον πρόλογο του Φώτιου Δημητρακόπουλου)