Η ελιά του τρία

"Το πόστο της Τριαντάφυλλης ήταν στο αγκωνάρι του Γυφτονικόλα σε ένα μικρό πεζούλι, που σπανίως ήταν αδειανό. Το πόστο της μάνας μου ήταν πάντα μέσα από τη μεγάλη αυλόπορτά μας, με τις δουλειές του σπιτιού, τα ζωντανά (λίγες κότες, γουρούνι, κανα δυο γίδες, μια γριά γαϊδούρα Λάγια "σαρανταδυοπληγιάρα", μια γαϊδουροπούλα, την Κοπέλα) και τον "κήπο" με το γρασίδι για τα ζωντανά, τα λάχανα τα "ψιλικούλια", τα "ημερολάχανα" και τα γογγύλια, το σινάπι για τα "βισγάντια", τη μεγάλη άσπρη παπαρούνα για τα "πονίδια" των παιδιών, κανα σέσκουλο εδώ κι εκεί, λίγο δυάσμο, λίγο μακεδονίσι και γύρω γύρω "μαγγουνίδες", σπαρτές καυκαλίδες ή σκαντζίκια και μυρώνια. ... ... Όλα τούτα ήταν το στρατηγείο της, μια που άλλη λύση για τον μεγάλο χαλκωματένιο τέντζερη δεν υπήρχε. Δεν γέμιζε εύκολα. Τα στόματα ήσαν πολλά... Εφτά παιδιά, δυο οι γονείς εννιά, η νόνα μας δέκα, κανας μουσαφίρης ξενοχωρίτης ή συγγενής από άλλο χωριό, σύνολο έντεκα-δώδεκα στόματα σχεδόν καθημερινά. ... ... Η μαύρη τσεμπέρα της, δεμένη σφιχτά κάτω από το σαγόνι όταν είχε το βαρύ πένθος του αδερφού της, που χάθηκε στον αδερφοσκοτωμό του εμφύλιου, ή η καφετιά τσεμπέρα (μετά από πολλά χρόνια) δεμένη "φακιόλι", το μικρό της σκαλιστήρι και η αστέρευτη πίστη της στον Θεό, τα όπλα της. Σαν άγια οπτασία μούρχεται στο μυαλό η μορφή της, μια μπουκίτσα άνθρωπος, Μάνα, Πατέρας, Στρατηγός, Αγιώργης κι Αγιάννης Μακρυγιάννης μαζί. Η μάνα μου. Η μάνα μου, που τρία μονάχα βιβλία είχε διαβάσει στη ζωή της. Και όχι μια φορά μονάχα. Ξανά και ξανά. Το Ευαγγέλιο, τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη και τα απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη. Τσιοπανοπούλα της τετάρτης του δημοτικού σχολείου.