Από το «Απόκρυφα Κωνσταντινουπόλεως» στο «Οι άθλιοι των Αθηνών»

Η πεζογραφική μυθοπλασία της Ελλάδας του 19ου αιώνα είναι παραγνωρισμένη. Δεν περιλαμβάνει μόνο διηγήματα τύπου «ηθογραφίας», όπως αυτά των Γ. Δροσίνη, Α. Καρκαβίτσα και Α. Παπαδιαμάντη. Έχει επίσης προσφέρει εντυπωσιακά σε όγκο και σε ενδιαφέρον μυθιστορήματα. Μεγάλες τοιχογραφίες συγκρούσεων μεταξύ καλών και κακών, με πλαίσιο τις δυο πρωτεύουσες πόλεις της εποχής. Όπου λαμβάνουν χώρα συναρπαστικές περιπέτειες με πολυάριθμους χαρακτήρες, απροσδόκητες ανατροπές, αποκαλύψεις «αποκρύφων» της κάθε πόλης, τιμωρίες των κακών και τον αδήριτο θρίαμβο της αρετής. Αυτή η μελέτη παρουσιάζει το ελληνικό «επιφυλλιδικό μυθιστόρημα» του 19ου αιώνα μέσα από τα (κατά ιστορική σειρά) έργα των: Πέτρου Ιωαννίδη, Στέφανου Ξένου, Χριστόφορου Σαμαρτσίδη, Κωνσταντίνου Μεγαρέως, Β.Ι.Α., Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και Ιωάννη Κονδυλάκη.