Η φιλοσοφική προσέγγιση της νεοελληνικής λογοτεχνίας από τον Χρήστο Μαλεβίτση

Ὕψιστο ἔργο τῆς λογοτεχνίας εἶναι ἡ δημιουργία δυναμογόνων πυρήνων αὐτογνωσίας, οἱ ὁποῖοι κατὰ τὸ ἥμισυ εἶναι ἐκκάλυψη καὶ κατὰ τὸ ἄλλο ἥμισυ νεοφανὴς πλουτισμός. Μὲ ἄλλα λόγια, ἡ λογοτεχνία ἀποκαλύπτει καὶ δημιουργεῖ τὴν ἐσωτερικὴ διάσταση ἑνὸς λαοῦ. Δηλαδὴ τὸν προικίζει μὲ μιὰ ἐνσυνείδητη ροπὴ ὑπάρξεως. Κατὰ τὸ μέτρο ποὺ ἐκκαλύπτει, σπάει τὶς μυστικὲς φλέβες καὶ μὲ τὸ ζωηφόρο νάμα τους ἀρδεύει τὴν ἱστορικὴ ἐπιφάνεια καὶ δημιουργεῖ πολιτισμό. Χρῆστος Μαλεβίτσης, Ἡ Ἐσωτερική Διάσταση, 1970. Ὁ αὐθεντικός ποιητικός λόγος εἶναι ἡ σχεδία μέ τήν ὁποία ἡ ἀνθρώπινη ὕπαρξη διαπλέει τόν χρόνο πού τῆς ἐτάχθη, μέχρι τήν ἀντίπερα ὄχθη τοῦ μηδενός. Ἡ σχεδία αὐτή τοῦ ποιητικοῦ λόγου εἶναι συστατικό στοιχεῖο τοῦ ὑπάρχειν στόν κόσμο. Μέ αὐτήν τήν σχεδία διέπλευσε ὁ Ἑλληνισμός τίς χιλιετίες καί δέν βυθίστηκε ὅπως τόσοι ἄλλοι ἀρχαῖοι λαοί. Χρῆστος Μαλεβίτσης, Ὁ ποιητικός λόγος, ὁ κοσμοποιός, 1992.