Μιχαήλ Αποστόλης

Με την ελπίδα ότι η πατρίδα του η Κωνσταντινούπολη, γρήγορα θα απελευθερωνόταν με μια νέα σταυροφορία των δυτικών χριστιανικών δυνάμεων, ο λόγιος Μιχαήλ Αποστόλης (1420/22-1478) εγκαταστάθηκε στη βενετοκρατούμενη Κρήτη. Αντιλήφθηκε όμως ότι η προσδοκία του δεν επρόκειτο να πραγματοποιηθεί και ότι ήταν μονόδρομος για τον ίδιο η επιβίωση στον τόπο της προσφυγιάς. Προσπάθησε να συμβιβαστεί με την πραγματικότητα και έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του στην Κρήτη. Εργάστηκε ως διδάσκαλος και κωδικογράφος και πέτυχε, μέσα σε άκρως αντίξοες συνθήκες ένδειας, να καταξιωθεί στον τόπο του αναγκαστικού εκπατρισμού του. Πρόκειται για τον μοναδικό από τους λογίους του τέλους της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, του οποίου η αξιόλογη δράση δεν υλοποιείται στα όρια του συρρικνωμένου βυζαντινού κράτους ή στην Ιταλία, αλλά στον χώρο της λατινοκρατούμενης Ανατολής. Στα δεκατέσσερα κεφάλαια της μονογραφίας αυτής, επιχειρείται μια παράλληλη συνθετική και κριτική παρουσίαση του βίου και του (συγγραφικού και κωδικογραφικού) έργου του, με στόχο την επανεκτίμηση της συμβολής του παραγνωρισμένου αυτού λογίου στην παιδεία της εποχής του, ιδιαίτερα στην βενετοκρατούμενη Κρήτη μετά την Άλωση.