Ο ουρανός πάνω στη γη

Μία από τις πιο βαθειά ριζωμένες πρακτικές στον ελληνικό χώρο, που έχει αφήσει τα ίχνη της μέχρι σήμερα και είχε κεντρική σημασία για την ταυτότητα, την αίσθηση της ιστορικής συνέχειας και τη συμβολική επιβίωση μίας κοινότητας, είναι η καθαγίαση του χώρου της. Χωριό και πόλη καθαγιάζονται μέσω της απόσπασης από τον βέβηλο χώρο και της μαγικο-θρησκευτικής οριοθέτησής τους, που προφυλάσσει από κάθε τι το δαιμονικό και κακό. Η πραγματοποίηση του μεταφυσικού ορίου επιτυγχάνεται με μία ποικιλία τελετουργικών πρακτικών: με περιάροση του οικισμού, περισχοινισμό, περιμετρική λιτανεία, περίζωση με φυσικά και τεχνητά ορόσημα, σταύρωμα με στοιχεία που συνδέονται με τα κύρια σημεία του ορίζοντα. Οι πρακτικές αυτές αποδίδουν στον χώρο του οικισμού διάφορους τύπους μίας συμβολικής γεωμετρίας, οι οποίοι είναι εξαιρετικά συγγενικοί μεταξύ τους. Η παρούσα μελέτη αξιοποιεί το υπάρχον λαογραφικό και ανθρωπολογικό υλικό, καθώς και νέα στοιχεία που συλλέχθηκαν για την πραγματοποίησή της, με τον τριπλό σκοπό να δώσει μια συστηματική περιγραφή και ερμηνεία των τελετουργικών πρακτικών και της συμβολικής γεωμετρίας τους, να ανιχνεύσει, μέσα από προσεκτική ιστορική έρευνα, την προέλευσή τους και, τέλος, να εντοπίσει το βαθύτερο θρησκευτικό νόημα του καθαγιασμένου χώρου.