Στον οίστρο της παράδοσης

Τα λαογραφικά και οι λαϊκές παραδόσεις του Σαλέντο είναι από τις πιο αυθεντικές της Απουλίας. Το Σαλέντο είναι μια γη που εποικίστηκε από διάφορους λαούς, οι οποίοι έχουν αφήσει ένα ανεξίτηλο σημάδι. Πρώτα απ' όλα οι Έλληνες που, κατά την περίοδο της ένδοξης αρχαίας Ελλάδας, διέδωσαν την γλώσσα, τον πολιτισμό και την θρησκεία τους. Η ισχυρή ελληνική επιρροή είναι εμφανής, όχι μόνο στη μουσική, επειδή υπάρχουν πολλά "ειδωλολατρικά" τελετουργικά, που κατά τη φάση του εκρωμαϊσμού, εκχριστιανίστηκαν και έγιναν οι τρέχουσες παραδόσεις μας. Για παράδειγμα, ο ξέφρενος χορός της pizzica που συνοδεύεται από τα τύμπανα ενθυμίζει τους χορούς των Μαινάδων, που χόρευαν στον ρυθμό του ήχου των κυμβάλων για να φθάσουν στην Διονυσιακή έκσταση. Τα μενίρ, σύμβολα των αρχαίων τελετών γονιμότητας της θεάς Κυβέλης, της μητέρας Γης, απορροφήθηκαν στην επίσημη θρησκεία με την τοποθέτηση πάνω τους ενός σιδερένιου σταυρού και, έτσι, πήραν το όνομα "Ωσαννά". Η μαγική πέτρα της Calimera, σύμβολο της αναγέννησης και της γονιμότητας, που ενσωματώνεται στην εκκλησία του Αγίου Βίτου, ακόμη και σήμερα την επισκέπτονται την ημέρα της Δευτέρας του Πάσχα οι γυναίκες που θέλουν παιδί. Η Curemma (Σαρακοστή), μια κούκλα που αντιπροσωπεύει μια ηλικιωμένη και άσχημη γυναίκα, θυμίζει την Κλωθώ που περιστρέφει το νήμα της ζωής. Η ιεροτελεστία που γινόταν από τις μάγισσες για να επουλωθεί το "κακό" μάτι, επίσης συναντάται στην αρχαία Ελλάδα. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, γεννιέται η επιθυμία να γνωρίσουμε και να διατηρήσουμε την πολιτιστική μας ταυτότητα. Αν μια κοινότητα χάσει την ταυτότητά της, σημαίνει ότι θα χάσει την ψυχή της· ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να διατηρήσουμε μια σαφή ταυτότητα στο πολιτιστικό και κοινωνικό επίπεδο. Για τους λόγους αυτούς, όλοι πρέπει να αισθανόμαστε μια έντονη επιθυμία να αναστρέψουμε την κασέτα και να βρεθούμε στους τόπους των προγόνων μας, να ζήσουμε τις ημέρες που ξεχωρίζουν από την δουλειά στα χωράφια, από τη συγκέντρωση κοντά στην εστία και, στη συνέχεια, να ζήσουμε σε μια κοινότητα συνυφασμένη με την παράδοση. Ας αναπνεύσουμε και ας αναβιώσουμε τη φωτιά, τους χορούς, τα τραγούδια του παρελθόντος μας, έτσι για να έχουμε την δύναμη και την αγάπη των προγόνων μας και, επίσης, να μάθουμε να ζούμε στην κοινωνία μας με έναν πιο αυθεντικό τρόπο, βαθύτερο και πιο ανθρώπινο. Αυτό θα μας επιτρέψει να απαλλαγούμε από αυτήν την εικόνα, ότι δηλαδή ο καταναλωτισμός μάς έχει επιβληθεί με μια εικόνα απρόσωπη, μεθυσμένη, φρενήρη που μας "αδειάζει", χωρίς να τον καταλαβαίνουμε. "Ένα έθνος χωρίς παραδόσεις είναι ένας λαός χωρίς ψυχή, ένα κάστρο άμμου που πρόκειται να σαρωθεί με το πρώτο κύμα της θάλασσας, από το πρώτο φύσημα του ανέμου. Ένα κτίριο χωρίς θεμέλια, όχι μόνο δεν μπορεί να αντέξει στα στοιχεία της φύσης, αλλά δεν μπορεί καν να σηκωθεί στο μέλλον, διότι είναι εύθραυστο, πάντα σε μια ασταθή ισορροπία". Παράξενο να το λέμε, αλλά είμαστε όλοι σύμφωνοι ότι δεν είναι καλό αυτό το modus vivendi, και, παρ' όλα αυτά, κανείς δεν έχει τη δυνατότητα να σταθεί στην εξέλιξη των πραγμάτων. Ίσως αυτό το εξαιρετικό πόνημα μπορεί να μας βοηθήσει να κλείσουμε την πόρτα μας μια στιγμή αφήνοντας απ' έξω το θόρυβο, παραμένοντας μια στιγμή με τον εαυτό μας, βρίσκοντας τις ήσυχες σκέψεις μας, απλά τις ψυχές μας. Ας μας καθοδηγήσει, λοιπόν, το βιβλίο μέσα σ' αυτό το ταξίδι επανανακάλυψης των ριζών μας, για να ξυπνήσει την συνείδηση και την αγάπη μας για εκείνα τα μέρη, τα ήθη και τα έθιμα, που είναι κομμάτι της ζωής μας. [...] (Davide Cafaro)