Ιχνηλατώντας την Πόλη

Κωνσταντινούπολη, η πολυώνυμη και μεγαλώνυμη πόλις. Η Νέα Ρώμη. Κωνσταντινιγιέ, το αραβικό της όνομα. "Εις την Πόλιν", ή "εις ταν Πόλιν", με δωρική προφορά. Instabul στα τουρκικά. Η σύνθεση του ελληνικού πολιστισμού με την χριστιανική θρησκεία, στο πλαίσιο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας οδήγησαν στην γένεση του ιστορικού εκείνου φαινομένου που ονομάζουμε Βυζαντινή αυτοκρατορία (Georgy Ostrogorsky, "Ιστορία του Βυζαντινού κράτους", εκδόσεις Βασιλόπουλος, 1978, τ. Α΄, σελ. 84). Ένα κράτος που ήταν μονοπολιτισικό, χάρη στην ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό και μία θρησκεία την Χριστιανική. Πολυεθνικό όμως και όχι μονοεθνικό. Οι κάτοικοι του Βυζαντίου δεν αποκαλούσαν τους εαυτούς τους Βυζαντινούς αλλά Ρωμαίους. Ρωμανία, και όχι Ρουμανία τα εδάφη που απαρτίζουν την αυτοκρατορία. Ρωμιός και Ρωμιοσύνη τα νέα ονόματα του Έλληνα και του Ελληνισμού (Κωστής Παλαμάς). [...] (απόσπασμα από το βιβλίο)