Κοινωνιολογία

Το έργο του Γκίντενς στρέφεται γύρω από έξι κεντρικούς άξονες, που διατρέχουν ολόκληρο το κείμενο. Ο πρώτος είναι η μεταβολή του σύγχρονου κόσμου. Η κοινωνιολογία γεννήθηκε από τους μετασχηματισμούς που ξέκοψαν απότομα την εκβιομηχανιζόμενη κοινωνική οργάνωση της Δύσης από τους τρόπους ζωής που χαρακτήριζαν τις προηγούμενες κοινωνίες. Ο ρυθμός της κοινωνικής αλλαγής εξακολουθεί να επιταχύνεται ανά τον κόσμο και είναι πιθανό να βρισκόμαστε στο κατώφλι άλλο τόσο θεμελιακών μεταβολών όσο εκείνες που σημάδεψαν τον 18ο και τον 19ο αιώνα. Ο δεύτερος άξονας είναι η παγκοσμιοποίηση. Στη σύγχρονη εποχή, παρατηρείται μια σαφής επιτάχυνση των διαδικασιών παγκόσμιας ολοκλήρωσης, με αποτέλεσμα η μελέτη των κοινωνιών ως συλλογικών μονάδων, ανεξάρτητα από την αλληλεξάρτησή τους με τον κόσμο που τις περιβάλλει, όπως γινόταν στο παρελθόν, να δημιουργεί σοβαρό μεθοδολογικό πρόβλημα παράβλεψης της σύγχρονης πραγματικότητας. Η παρατήρηση αυτή οδηγεί στην υιοθέτηση του τρίτου βασικού άξονα, τη συγκριτική θεώρηση των κοινωνικών μορφωμάτων, λειτουργιών και φαινομένων, τόσο στο επίπεδο των κοινωνικών σχηματισμών όσο και στο επίπεδο των επιστημονικών τους προσεγγίσεων. Τέταρτος και συναφής προς τον προηγούμενο άξονα είναι ο ιστορικός προσανατολισμός της σύγχρονης κοινωνιολογικής προσέγγισης. Ο πέμπτος άξονας είναι η κεντρική σημασία που δίδεται στο φύλο, ως τρόπο διαφορικής προσέγγισης και ανάλυσης της κοινωνικής πραγματικότηας, τόσο στην στατική όψη των δομών όσο και στην δυναμική όψη της δράσης. Ο έκτος, τέλος, άξονας είναι η διαλεκτική σχέση μεταξύ του κοινωνικού και του προσωπικού. Σε αντίθεση προς την παραδοσιακή θεώρηση της εγγενούς αντιπαλότητας μεταξύ του ατομικού και του συλλογικού, η διαλεκτική θεώρηση της σχέσης αυτής αποτελεί ουσιστική βοήθεια για την αυτοκατανόηση, την αναγνώριση των αιτίων της ατομικής μας συμπεριφοράς, η οποία με την σειρά της μπορεί να επανεστιαστεί σε μια βελτιωμένη κατανόηση του κοινωνικού κόσμου που μας περιβάλλει και στην διαμόρφωση του οποίου μετέχουμε, έστω και με μόνη την παρουσία και τις αντιδράσεις μας. Η θεώρηση αυτή επιτρέπει στη σύγχρονη κοινωνιολογία να υπογραμμίσει την θετική σημασία της διαφοράς, τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο συνόλων και πολιτισμών, και να συμβάλει έτσι ουσιαστικά στην απελευθέρωση του ανθρώπου από τα δεσμά που του επιβάλλουν τα στερεότυπα και ο δογματισμός, η εσωστρέφεια και ο φόβος προς το νέο και το άγνωστο.