Από τη Μήδεια στη Σταχτοπούτα

"Για να μπορέσω όμως ως γυναίκα να παρουσιάσω στην κοινωνία μια εναλλακτική λύση στην πατριαρχία (και τι απομένει από το γυναικείο κίνημα αν δεν μπορεί να το κάνει αυτό;) πρέπει πρώτα να μάθω ποια ήμουν πριν η πατριαρχία με υποβιβάσει σ' αυτό που είμαι σήμερα." Εύα (σύζυγος του Ernest Borneman) "Γιατί από τη Μήδεια στη Σταχτοπούτα; Μα η Μήδεια διέθετε την επίγνωση του σώματός της και το πάθος του σε αντίθεση με τη Σταχτοπούτα που καθόταν άβουλη δίπλα στο τζάκι μη περιμένοντας και μη διεκδικώντας τίποτα. Τα παραμύθια είναι οι καθρέφτες κάθε εποχής. Το τέλος της μητριαρχικής εποχής έφτιαξε το μύθο της Μήδειας. Στον σφύζοντα από ανδρική ισχύ πατριαρχικό κόσμο των δύο τελευταίων αιώνων ξεπήδησε η αθλιότης της Σταχτοπούτας που δεν περίμενε ούτε κατά διάνοιαν το βασιλόπουλο, να όμως που της προέκυψε. Η πρώτη τους επαφή έγινε με το πόδι που μπήκε στο γοβάκι. Σε αντίθεση με τη Μήδεια, που ερωτεύτηκε μέχρι τρέλας τον Ιάσονα (που εδώ σημαίνει ότι τον επιθυμούσε με όλο της το κορμί) και για χάρη του έκλεψε τον θησαυρό του πατέρα της - πράξη πρώτη, γιατί ακολούθησαν κι άλλα, και τον έπεισε να την απαγάγει... Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται τον άνδρα από την πρώτη δυνατή (κατά τη φαντασία μου) παρουσία του ώς την πραγματική ιστορία της διαδρομής του μες στους αιώνες... Όλη η ιστορία του αρχαίου κόσμου παραλλαγμένη προκαλεί τη δυσπιστία, καθώς γίνεται φανερό ότι αντιπαλεύει δυο εχθρούς που θα 'θελε να καταχωνιάσει βαθιά μέσα στη γη. Από τη μια τη μητριαρχική γυναίκα, την περιβλημένη με μαγική δύναμη, θεά εκ θεών, την αξιωμένη σε κάθε κρίσιμη ώρα με αξεπέραστο κύρος. Και από την άλλη να θαφτεί αμετάκλητα το παρελθόν και μαζί του εκείνος ο άνδρας που επί χιλιετηρίδες αγνοούσε τη συμμετοχή του στη διαιώνιση και γι' αυτό ζούσε βαθιά ταπεινωμένος σαν κατώτερος και περίπου άχρηστος... Η αρχαία Τραγωδία -πέρα από την πρωτοφανή έμπνευση του ποιητικού λόγου και την απροσδόκητα άρτια επεξεργασία του- ήταν βασικά εκπαιδευτική και γι' αυτό επικίνδυνη. Όλοι οι ποιητές-τραγωδοί εμφανίζονται μ' ένα συγκεκριμένο στόχο στα έργα τους, να διδάξουν, να παραδειγματίσουν, ακόμα και να τρομοκρατήσουν το κοινό, για παρελθόντα γεγονότα όπως η αιμομιξία, ο φόνος συζύγων κ.ά. Επιδίωκε δηλαδή η Τραγωδία σε πρώτο πλάνο την εξημέρωση του ανθρώπου και τη μετάβασή του από το ανομοθέτητο Μητριαρχικό καθεστώς σ' ένα νομοθετημένο κόσμο και μια οριοθετημένη κοινωνία. Φωτεινός πνευματικός ηγέτης του κόσμου αυτού ήταν ο Απόλλων, υπεύθυνος μιας νέας ανθρωπιστικής, ειρηνευτικής ηθικής, αλλά πατριαρχικής στο έπακρον...» Λιλή Ζωγράφου