Κοινωνικές διακρίσεις και οικουμενικά δικαιώματα

Στο βιβλίο αυτό ο Willem Doise έχει την τόλμη, την εντιμότητα και τη μαεστρία να εισαγάγει κατ’ αρχάς και να επεξεργαστεί στη συνέχεια τη υπόθεση της διαλεκτικής σχέσης που υπάρχει ανάμεσα στην επιστημονική δραστηριότητα του ερευνητή και στις προσωπικές του εμπειρίες. Αν κάτι πρέπει να μείνει διαβάζοντας αυτό το βιβλίο είναι ότι: (1) πέρα από την (διεκδικούμενη;) επιστημονική του ιδιότητα, ο ερευνητής είναι ταυτόχρονα κοινωνικό υποκείμενο, μέλος κοινωνικών ομάδων ή/και κατηγοριών, πολίτης μιας χώρας και περισσότερο ή λιγότερο συνειδητοποιημένα συνεργός της παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας· (2) μια από τις βασικότερες διαφορές που τον διακρίνουν από οποιοδήποτε στοιχειωδώς ελεύθερα σκεπτόμενο άτομο, που δεν ασχολείται όμως επαγγελματικά με την έρευνα, είναι η ικανότητα να μετατρέπει τα προδήλως ή μη ερωτηματικά που του προκαλούν οι πολιτικές, κοινωνικές ή/και οικονομικές συγκυρίες σε ερευνητικά ερωτήματα και, φυσικά, η βούληση να αναζητήσει ικανοποιητικές απαντήσεις· (3) η κοινωνική ψυχολογία δεν είναι (και δεν πρέπει να είναι) ιδεολογικά ανενεργός: αντίθετα, μελετά την ιδεολογία, την παράγει και την αναπαράγει, δύναται και οφείλει να καταστεί ιδεολογικό εργαλείο πολιτικής παρέμβασης· (4) "σωστή" κοινωνική ψυχολογία είναι η «στρατευμένη» κοινωνική ψυχολογία, αυτή που δεν αρκείται στην "ακαδημαϊκά ορθή" πρακτική ασφαλών -και συνήθως ανούσιων- ασκήσεων επί χάρτου, αλλά επιχειρεί να απαντήσει με τον τρόπο της σε καίρια κοινωνιακά ερωτήματα που αναδύονται χάριν ή εξαιτίας του συγκερασμού ποικίλων παραγόντων κοινωνικού, πολιτικού ή οικονομικού χαρακτήρα... Ένα μεγάλο βιβλίο που επιδέχεται πολλαπλές αναγνώσεις και απευθύνεται -με διαφορετικό κάθε φορά τρόπο- σε πολλαπλούς αναγνώστες.