Ο "Οριενταλισμός" του Έντουαρντ Σαΐντ: μια κριτική πράξη με ορίζοντα το μέλλον

Ομιλία σε εκδήλωση του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς με θέμα: "Έντουαρντ Σαΐντ: ένας παγκόσμιος διανοούμενος" (αίθουσα εκδηλώσεων ΟΤΟΕ, Οκτώβριος 2003). Το κείμενο πρωτοπαρουσιάστηκε τον Απρίλιο του 2002 με την ευκαιρία της επετηρίδας των 25 χρόνων από την έκδοση του "Οριενταλισμού", η οποία έγινε στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, παρουσία του Έντουαρντ Σαΐντ. Ο τίτλος του ήταν "Ο Οριενταλισμός και ο ανοιχτός ορίζοντας της εγκόσμιας κριτικής". Οι αλλαγές που έχω επιφέρει στο αγγλικό πρωτότυπο είναι ελάχιστες, για δύο κυρίως λόγους. Πρώτον, γιατί αν και το κείμενο αφορά κατά κύριο λόγο τον "Οριενταλισμό", δεν αφορά μόνον αυτόν, καθώς επιδιώκει να χρησιμοποιήσει τη συζήτηση για τον "Οριενταλισμό" ως εφαλτήριο για μια ευρύτερη συζήτηση για το έργο του Σαΐντ. Δεύτερον, γιατί απευθύνεται σε αμερικανικό κοινό, κάτι που νομίζω ότι μπορεί να συμβάλει στη συζήτηση για τη σημασία του Έντουαρντ Σαΐντ ως αμερικανού στοχαστή, αλλά κυρίως για τη σημασία ενός διανοούμενου στον αμερικανικό δημόσιο χώρο. Στάθης Γουργουρής