Κέα Κυκλάδων

Αυτός ο τόμος που περιλαμβάνει τη θερμή τριετία 1989-1991 είναι ουσιαστικά ένα δοκίμιο πολιτικής και εκλογικής ανθρωπολογικής του ελληνικού λαού. Γιατί; Η επιτόπια εθνογραφική έρευνα με συμμετοχική παρατήρηση στο νησί συνέπεσε με το μεγάλο πολιτικό σκάνδαλο του ΠΑΣΟΚ σε σχέση με τον Κοσκωτά. Αυτό συντάραξε την ελληνική κοινωνία και έστειλε αρκετούς στη φυλακή, κάποιους άλλου στο θάνατο, ενώ απογοήτευσε μια μεγάλη μερίδα δημοκρατικών και ιδεολόγων πολιτικών που μέχρι τελευταία στιγμή δεν ήταν δυνατόν να πιστέψουν ότι όλα αυτά συμβαίνουν ή είχαν συμβεί. Βέβαια "η εξουσία διαφθείρει και η απόλυτη εξουσία διαφθείρει απόλυτα". Η εξουσία επίσης τείνει να αναπαράγεται αλλά σε μια δημοκρατία ή μια κοινωνία δημοκρατική αυτό οφείλει να γίνεται με κανόνες. Στην ελληνική κοινωνία δυστυχώς αυτό δεν συνέβαινε ούτε συνέβη τώρα. Η συνεχής παραμονή μου στο νησί μου έδωσε τη δυνατότητα να παρατηρήσω σε ποιο βαθμό η συμμετοχή των νησιωτών, δηλ. των πολιτών, ήταν σημαντική στους πολιτικούς/εκλογικούς αγώνες. Άνδρες και γυναίκες (αυτές λιγότερο) ζούσαν την πολιτική την περίοδο αυτή με όλο το είναι τους, είτε ως μέλη των δύο μεγάλων κομμάτων ΠΑΣΟΚ, ΝΔ είτε ως απλοί ψηφοφόροι ή οπαδοί. Κάποιοι άλλοι, οι περισσότερο καιροσκόποι, κρατούσαν ίσες αποστάσεις, ετοιμάζοντας τη μεταπήδησή τους στο αντίπαλο στρατόπεδο. Υπήρχαν όμως και αληθινοί ιδεολόγοι, για τους οποίους όλα αυτά που συνέβαιναν ήταν ένα ανυπέρβλητο σοκ. Είναι αλήθεια ότι υπήρχε σε ορισμένες περιπτώσεις και φανατισμός που με παραξένεψε για την επαρχία, έχοντας διαφορετικές εικόνες από τα χωριά της ηπειρωτικής Ελλάδας, όπου είχα πραγματοποιήσει προηγουμένως επιτόπια εθνογραφική έρευνα.