Θεία κωμωδία

Η "Θεία Κωμωδία", με τους επτά μέχρι σήμερα αιώνες ζωής της, μας φανερώνεται σαν μια τιτάνια σύνθεση εκείνης της εποχής. Είναι το υψηλό επίτευγμα μιας μεγαλειώδους προσπάθειας, που υποτάσσει στην ιδεολογική και δημιουργική σύλληψη ένα ολότελα εξαιρετικό και πολύπλευρο υλικό. Η αξία του υλικού βρίσκεται τόσο στο πλάτος των παρατηρήσεων, όσο και στο μεγάλο πλήθος των παραστάσεων. Με την αρμονία του ποιητικού περιεχόμενου, με το πλάτος των φαινομένων της πραγματικής ζωής που καθρεφτίζονται πιστά, και με τις ιστορικές παραδόσεις και τους τότε πολιτικούς αγώνες, η "Θεία Κωμωδία" μπορεί να θεωρηθεί σαν δημιουργική γενίκευση εκείνης της περιόδου της ανθρώπινης ανάπτυξης, που βρίσκεται στο σύνολό της στο κατώφλι μιας καινούργιας ιστορικής εποχής και που την είδε στο σύνολό της το δυνατό μάτι του Ιταλού ποιητή.