Κάτω απ' τον ιαγουάρο ήλιο

Λίγο πριν από τον πρόωρο θάνατό του, το 1985, ο Ίταλο Καλβίνο ετοίμαζε ένα βιβλίο με αφηγήματα που θα αφορούσαν τις πέντε αισθήσεις. Πρόφτασε και έγραψε μόνο για τις τρεις, την όσφρηση, τη γεύση και την ακοή, κείμενα που συγκεντρώνονται σ' αυτόν τον τόμο. Στο πρώτο κείμενο, με τον τίτλο "Το όνομα, η μύτη", ο αφηγητής πολλαπλασιάζεται σε διαφορετικά πρόσωπα: στον Παριζιάνο αριστοκράτη που προσπαθεί να βρει μια άγνωστη γυναίκα έχοντας ως μοναδικό όπλο του το άρωμά της, στο αρσενικό μιας πρωτόγονης αγέλης που ελκύεται από την ξεχωριστή μυρωδιά του θηλυκού και στον νεαρό ντραμίστα που επιτέλους την εντοπίζει στην αγέλη των μαστουρωμένων φίλων του. Στο δεύτερο διήγημα, στο "Κάτω απ' τον ιαγουάρο ήλιο", τα αζτέκικα αγάλματα που απεικονίζουν φρικώδεις ανθρωποθυσίες πλέκονται με τις δυνατές γεύσεις της μεξικάνικης κουζίνας, υπαγορεύοντας στον πρωταγωνιστή και στη γυναίκα του περίεργους συνειρμούς ανάμεσα στην ανθρωποφαγία και τον πόθο, ανάμεσα στις γεύσεις και την ερωτική συνενοχή. Τέλος, στο τρίτο διήγημα, "Ένας βασιλιάς αφουγκράζεται", η αρχικά φανταστική και στη συνέχεια σχεδόν ρεαλιστική αιχμαλωσία ενός βασιλιά στο ίδιο το βασίλειό του οροθετείται από τους άπιαστους θορύβους ενός παλατιού που μοιάζει όλο και περισσότερο με φυλακή. Τρεις διαφορετικές αισθήσεις, τρεις διαφορετικές ιστορίες, τρεις διαφορετικές γραφές. Το τελευταίο έργο του Καλβίνο (πρωτοκυκλοφόρησε στην Ιταλία το 1986) συνδυάζει το χιούμορ με την απειλή, την αφηγηματική ελευθερία με την αυστηρή γεωμετρία του κάθε θέματος, την αναλυτική σκέψη, που έκανε διάσημο το συγγραφέα, με τις έξοχες εικόνες ενός κλασικού μύθου.