Το σπίτι και ο κόσμος

Το "Σπίτι και ο κόσμος" του μεγάλου Ινδού στοχαστή Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ είναι ένα νεωτερικό μυθιστόρημα, τολμηρό τόσο στο περιεχόμενο όσο και στη μορφή του. Τα θέματα που αγγίζει ήταν εξαιρετικά ευαίσθητα την εποχή που γράφτηκε, στην Ινδία όσο και στη Δύση. Το έργο αμφισβητεί δύο πίστεις τις οποίες οι κοινωνίες και τα έθνη θεωρούσαν ιερές και απαραβίαστες - τη συζυγική πίστη και την πίστη στο έθνος. Ο χειρισμός των δύο θεμάτων στο μυθιστόρημα του Ταγκόρ είναι "μοντέρνος", περίτεχνος και εντυπωσιακός. Δύσκολα θα βρει κανείς στη δυτική λογοτεχνία έργο που να πραγματεύεται ταυτόχρονα με τόση δεινότητα τα δύο αυτά θέματα - το "σπίτι" και τον "κόσμο", τον "οίκο" και τον "δήμο", το "μέσα" και το "έξω". Αγνοημένο για πολλά χρόνια το "Σπίτι και ο κόσμος" επανεκδίδεται σήμερα από τον Πάπυρο σε μια εποχή όπου ακόμα δεν έχουν λυθεί τα θέματα που το μυθιστόρημα θίγει. Αντίθετα, ο εθνικισμός, τόσο στη δημόσια σφαίρα όσο και στη σφαίρα του "οίκου" με τη μορφή του φαλλοκεντρισμού, είναι οξύτερος παρά ποτέ. Η επικαιρότητα του μυθιστορήματος του Ταγκόρ είναι αναμφισβήτητη και η επανέκδοσή του αποτελεί καίρια εκδοτική επιλογή. Άρης Μπερλής