Θρησκευτικά Γ΄ γυμνασίου

Η μελέτη της Ιστορίας μέσα από την ανάλυση στα αίτια, στις αφορμές και στα αποτελέσματα των ιστορικών γεγονότων φωτίζει την ίδια την πορεία της ανθρώπινης ζωής και του πολιτισμού. Στη συνέχεια το βιβλίο επικεντρώνεται στην ιστορία της Εκκλησίας και στη μελέτη της. Αναλύονται η έννοια της Εκκλησίας, η ιστορική της πορεία και δράση οι πηγές και ο τρόπος προσέγγισής τους. Ως ξεκίνημα της Εκκλησίας ορίζεται η Πεντηκοστή. Η ιστορία ξεκινά στα Ιεροσόλυμα μέσα από τη δημιουργία των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων. Εξιστορούνται τα γεγονότα της εκλογής των 7 διακόνων από τον λαό, ο μαρτυρικός θάνατος του πρωτομάρτυρα Στέφανου, η σύλληψη του Πέτρου και το μαρτύριο του Ιακώβου του Αδελφοθέου. Στη συνέχεια εξιστορείται η ζωή και η δράση του αποστόλου Παύλου. Παραθέτονται χωρία από τις επιστολές του Παύλου καθώς και τα γεγονότα της 1ης Αποστολικής Συνόδου εστιάζοντας στον συλλογικό τρόπο λήψης των αποφάσεων. Ακολουθεί η οριστική ρήξη μεταξύ Ιουδαίων και Χριστιανών και το μαρτύριο του Παύλου στη Ρώμη. Γίνεται αναφορά στους μεγάλους διωγμούς, στο πλήθος των μαρτύρων, στην παρρησία των Απολογητών, στις κατακόμβες της Ρώμης και της Μήλου ως τόπος καταφυγής . Εξιστορούνται στη συνέχεια το μαρτύριο του Αγίου Πολυκάρπου, η μορφή του Ιγνάτιου του Θεοφόρου, ο Βίος και το μαρτύριο του Αγίου Ιγνατίου. Τέλος παρουσιάζεται το διάταγμα των Μεδιολάνων ως ο νέος δρόμος που ανοίχτηκε για τους χριστιανούς. Παρουσιάζεται η συνάντηση Χριστιανισμού - Ελληνισμού, οι αμοιβαίες επιρροές, οι προσλήψεις και συνθέσεις, οι διαφοροποιήσεις και οι συγκρούσεις. Ακολουθεί αναφορά στις Αιρέσεις που αποτέλεσαν εσωτερική πληγή της Εκκλησίας. Παρουσιάζονται οι διδασκαλίες που προκάλεσαν φθορές και ταραχή στο εκκλησιαστικό σώμα και μεγάλες μορφές όπως ο Μέγας Αθανάσιος και ο Μέγας Βασίλειος. Γίνεται αναφορά στη Χριστιανική άσκηση - Μοναχισμός και στο ρεύμα του Ησυχασμού καθώς επίσης και αναφορά στα ορθόδοξα μοναστήρια Ακολουθεί ο ρόλος των Οικουμενικών Συνόδων στη ζωή της Εκκλησίας, οι αποφάσεις της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου. Εξιστορείται η περίδοδος της Εικονομαχίας ως μια τραγωδία που συγκλόνισε την Εκκλησία. Τέλος υπάρχει αναφορά στους ρυθμούς των ναών, στους συμβολισμούς των μερών τους, στις φορητές εικόνες και τοιχογραφίες, στην υμνολογία, υμνογραφία και την εκκλησιαστική μουσική. Εξιστορούνται ο βίος και το έργο των Κύριλλου και Μεθόδιου εστιάζοντας στον εκχριστιανισμός των Σλαύων. Ακολουθούν τα γεγονότα της εξάπλωσης του Χριστιανισμού στη Δυτική Ευρώπη. Παρουσιάζονται οι μορφές του αγίου Πατρικίου, των αγίων Ειρηναίου Λυώνος και Αμβρόσιου Μεδιολάνων. Παρουσιάζεται η εκκλησιαστική τέχνη στη Δύση, η ναοδομία, η εικονογραφία και η γλυπτική στη Δυτική εκκλησιαστική τέχνηκαι η Δυτική υμνολογία και μουσική. Τέλος παρουσιάζονται τα γεγονότα και οι επιπτώσεις του σχίσματος του 1054. Ακολουθούν τα γεγονότα της Μεταρρύθμισης στη Δυτική Χριστιανοσύνη, παρουσιάζονται οι μορφές του Μαρτίνου Λούθηρου και των μεταρρυθμιστών Καλβίνου και Ζβίγκλιου. Η επικράτηση της Μεταρρύθμισης και οι συνέπειές της σε ολόκληρη τη Δυτική Ευρώπη. Παρουσιάζονται οι νέες μορφές έκφρασης στην εκκλησιαστική τέχνη, τα νέα σχήματα στη χριστιανική μαρτυρία, διακονία και λατρεία και οι προσπάθειες ανασυγκρότησης της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Τέλος εξετάζεται η Ανατολική Εκκλησία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι υπόδουλοι ορθόδοξοι λαοί κατά την Τουρκοκρατία και το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τέλος η δημιουργία της Αυτοκέφαλης Εκκλησία της Ελλάδος. Στο τελευταίο κεφάλαιο παρουσιάζονται : Οι Ρωμαιοκαθολικοί στην εποχή μας. Η Β΄ Βατικανή Σύνοδος (1963-65). Η Θεολογία της Απελευθέρωσης και η δράση των Λατινοαμερικάνων Καθολικών. Οι Προτεστάντες στην εποχή μας. Οι Οικουμενικές προσπάθειες για την ενότητα των χριστιανών σήμερα. Η Ορθοδοξία στον σύγχρονο κόσμο. Ο ιδιαίτερος ρόλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Το όραμα και οι προσπάθειες για την ενότητα των χριστιανών. Η εγκύκλιος του Οικουμενικού Πατριαρχείου το 1920. Οι προσπάθειες μεταξύ Ρωμαιοκαθολικών και Ορθοδόξων σήμερα.