Εγχειρίδιον μεθοδικόν

Ὠφέλιμον κατὰ πολλὰ καὶ ἀναγκαῖον, περὶ τοῦ Μυστηρίου τῆς Μετανοίας καὶ ἐξετάσεως τῆς συνειδήσεως ἐκεινῶν ὁποὺ ἐπιθυμοῦσι νὰ ἐξομολογηθοῦν ὀρθὰ καὶ πιστά. [Βενετία 1622] «Καὶ τώρα, μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ εἰς τούτους τοὺς καιροὺς τῆς ἁγίας Τεσσαρακοστῆς, ὁποὺ φθάνει ἡ σωτηρία τοῦ χριστωνύμου λαοῦ καὶ τῶν ἁμαρτημάτων του ἡ ὠφέλιμος κάθαρσις, ἠθέλησα καὶ τὰ ὅσα ἐσυνάθροισα εἰς τοῦτο τὸ βιβλιόπουλον νὰ τὰ δώσω εἰς τὴν στάμπα διὰ εὐκολότητα τοῦ μετανοοῦντος, καὶ τοῦ πνευματικοῦ πατρὸς ἄνεσιν. Ἀνίσως καὶ ἀγοράζοντάς το ὁ καθείς σας, θέλετε τὸ ἔχει εἰς τὸν κόλπον σας ὡς πράγμα ἀναγκαιότατον, διαβάζοντάς το καὶ ξαναδιαβάζοντάς το κὰν ὡσὰν κάμνετε εἰς τὰ βιβλία τὰ μυθώδη καὶ ζημιωτικὰ τῆς ψυχῆς σας, θέλετε ὠφεληθεῖ πολλότατα, εἰ δὲ καὶ δὲν θέλετε τὸ χρειασθεῖ, δὲν θέλετε ἔχει πλέον πρόφασιν πὼς δὲν ἠξεύρετε τίποτες». Με τούτα τα λόγια ο ιερέας του Αγίου Γεωργίου της Βενετίας Νικηφόρος Πασχαλέας προλογίζει το 1622 την πρώτη έκδοση του βιβλίου του Ἐγχειρίδιον Μεθοδικόν. Το «βιβλιόπουλον» αυτό υπήρξε ο πρώτος συστηματικός οδηγός για το Μυστήριο της Εξομολογήσεως που κυκλοφόρησε στα Ελληνικά από μέλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και εκδίδεται εδώ για πρώτη φορά στα νεότερα χρόνια. Η έκδοση του κειμένου συνοδεύεται από εισαγωγή για τον συγγραφέα και το έργο του, και από σχόλια που υπομνηματίζουν θεολογικά το κείμενο.