Κοινωνία και ησυχασμός

Ας θυμηθούμε: Στον Όμηρο ο ιδανικός ήρωας έπρεπε να διαπρέπει με τον λόγο στην αγορά όπως με τα ανδραγαθήματα στον πόλεμο, να είναι δηλαδή «μύθων τε ρητήρ έργων τε πρηκτήρ» (Ιλ. I, 443). Ευγλωττία και πράξη. Μόνον που στην Εκκλησία του Χριστού τα δεδομένα αυτά μεταμορφώνονται: «Λόγος έμπρακτος και πράξις έλλογος» δεν αφορούν πια τον πρωταθλητισμό γοήτρου στην αγορά και φόνων στη μάχη, αλλά τον πρωταθλητισμό της ευαγγελικής φιλανθρωπίας, που κηρύσσεται αλλά και πραγματώνεται έμπονα, ηρωικά. Στον Χρυσόστομο και στους Καππαδόκες έχουμε να κάνουμε με το έπος της χριστιανικής φιλανθρωπίας· με τον ευαγγελικό λόγο που μετουσιώνεται σε ζείδωρη πράξη, αλλά και την πράξη που σαρκώνει τον λόγο. Ακόμα και το cursus honorum των Ρωμαίων, η καριέρα δηλ. μέσα από τα τιμητικά αξιώματα της πολιτείας, αντιστρέφεται στην Εκκλησία· γίνεται cursus pudo¬rum, κούρσα ταπείνωσης, για την διακονία του πλησίον και τη δόξα του τριαδικού Θεού.