Πατερική και Σχολαστική Θεολογία και το περιβάλλον τους

Ἡ σύγκριση πού ἐπιχειρεῖται μεταξύ πατερικῆς καί σχολαστικῆς θεολογίας, βασισμένη στήν προφορική διδασκαλία τοῦ μακαριστοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη, ξεκαθαρίζει τελείως τήν ὀρθόδοξη θεολογία ἀπό κάθε σχολαστική ἰδέα, ἀπό στοχασμούς καί φαντασίες, καί ἀπό ὁρολογίες ξένες πρός τήν διδασκαλία τῶν ἁγίων Πατέρων. Ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης γνώρισε τήν ἀλλοίωση τοῦ Χριστιανισμοῦ στήν Δύση καί τήν ἡσυχαστική παράδοση τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καί μᾶς παρουσιάζει τήν αὐθεντικότητα τῆς ὀρθόδοξης πατερικῆς θεολογίας. Ἀναλύεται διεξοδικῶς ἡ προέλευση τῆς σχολαστικῆς θεολογίας, ἡ ὁποία στηρίχθηκε κατ᾿ ἐξοχήν στήν ἀρχαία ἑλληνική φιλοσοφία, ἀλλά καί ὅλη ἡ πορεία της στήν Δύση μέ τήν Ἀναγέννηση, τήν Μεταρρύθμιση, τόν Διαφωτισμό καί μέ ἄλλα διάφορα ὑπαρξιακά καί κοινωνικά ρεύματα. Παρουσιάζεται ἡ ἀλλοίωση τῆς πατερικῆς παραδόσεως ἀπό τούς σχολαστικούς θεολόγους καί πῶς οἱ σχολαστικές θεολογικές ἰδέες πέρασαν στήν δυτική φιλοσοφία καί θεολογία, στήν ρωσική θεολογία καί στήν νεοελληνική θεολογία. Ἀποδεικνύεται πολύ διερευνητικά ὅτι ἡ Πατερική θεολογία εἶναι καρπός τῆς ὀρθοδόξου ἡσυχίας καί τῶν Μυστηρίων· εἶναι ἡ θεολογία τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Πατέρων, ὄχι μόνο τῶν ὀκτώ πρώτων αἰώνων, ἀλλά καί μέχρι τῶν ἡμερῶν μας. Ἕνα βιβλίο -«πανόραμα τῆς διδασκαλίας τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη»- ἀποκαλυπτικό γιά τήν ἐποχή μας ὅπου ἐπικρατεῖ σύγχυση στήν θεολογία καί τήν ἱστορία καί μεταφέρονται ἰδέες ξένες πρός τήν πατερική παράδοση. Οἱ διαφορές πού καταγράφονται μεταξύ τῶν δύο τύπων θεολογίας (Πατερικῆς καί σχολαστικῆς) φανερώνουν τήν μεγάλη ἀξία τῆς ὀρθοδόξου θεολογίας, ἀλλά καί τήν ἀπόκλιση τῆς δυτικῆς θεολογίας ἀπό τήν προφητική, ἀποστολική καί πατερική θεολογία. Θά προκαλέση, μάλιστα, ἔκπληξη καί μεγάλη ἐντύπωση σέ σχέση μέ τόν φετεινό ἑορτασμό τῆς ἐπετείου τῶν διακοσίων ἐτῶν ἀπό τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1821 καί τήν συγκρότηση τοῦ πρώτου ἑλληνικοῦ Κράτους. Ἡ ὀρθόδοξη πατερική παράδοση εἶναι αὐτή πού συνετέλεσε τά μέγιστα στήν διατήρηση τῆς αὐτοσυνειδησίας καί τῆς ταυτότητας τοῦ Γένους κατά τήν Τουρκοκρατία, ἀλλά καί μετά ἀπό τήν ἐλευθερία ἀπό τόν τουρκικό ζυγό. Ὅπως ὁ ὀρθόδοξος Ρωμηός ἐπέζησε μέσα σέ δύσκολες τραγικές συνθῆκες ἐπί Τουρκοκρατίας, ἀλλά καί ἐπί Φραγκοκρατίας διαφυλάσσοντας καί βιώνοντας τήν πατερική παράδοση καί τό πνεῦμα τῆς Ρωμηοσύνης, ἔτσι καί σήμερα, ἡ ὀρθόδοξη, ἡσυχαστική πατερική παράδοση καί ἡ ἐκκλησιαστική ἐμπειρία εἶναι οἱ δυνατές ἀντιστάσεις σέ κάθε μορφή βίας καί τυραννίας.