Η περί δικαιώσεως διδασκαλία Νικολάου του Καβάσιλα

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970 παρουσιάζεται έντονος διάλογος γύρω από το θέμα της δικαιώσεως του ανθρώπου. Είναι η εποχή που ο ορθόδοξος κόσμος οδηγείται σε απελευθέρωση από μία ιδιότυπη αιχμαλωσία στον δυτικού τύπου ευσεβισμό, σε ανάδυση του εκκλησιαστικού βίου και σε επανασύνδεση με τη θεολογία των Πατέρων της Εκκλησίας. Μέσα σε αυτό το γίγνεσθαι ο αείμνηστος Παναγιώτης Νέλλας θα μας προσφέρει το 1975 τη μελέτη του για τον Καβάσιλα. Και θα μάθουμε από τη μελέτη αυτή ότι μέχρι και τον 14ο αιώνα, λίγο πριν από την πτώση της Πόλης, οι πιστοί της Ορθόδοξης Παράδοσης εξακολουθούσαν να αντιλαμβάνονται τη σχέση τους με τον Θεό ως δικαιοσύνη αγάπης... Θα ευχόταν κανείς η μελέτη του Παναγιώτη Νέλλα για τον Καβάσιλα να ήταν σήμερα περιττή, αφού χάρη σε τέτοιες μελέτες ξαναβρήκαμε τον δρόμο της πίστης μας. Φαινόμενα όμως που εμφανίζονται συνεχώς στις μέρες μας και επιχειρούν να μας εγκλωβίσουν σε ευσεβισμούς, σχολαστικισμούς και φοβικά σύνδρομα, καθιστούν τη μελέτη αυτή και πάλι επίκαιρη. 'Εχουμε δηλαδή πολλά να μάθουμε από αυτήν για το πως οι Πατέρες και οι Άγιοι της Εκκλησίας εννοούν το κατόρθωμα της εν Χριστώ ελευθερίας.