Η νεώτερη ελληνική ζωγραφική στη συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος

Τα έργα ζωγραφικής και χαρακτικής που περιλαμβάνονται στον παρόντα τόμο αποτελούν ενδεικτικό απάνθισμα της καλλιτεχνικής συλλογής της Τράπεζας της Ελλάδος, μόνο δε του τμήματος νεοελληνικής ζωγραφικής, δεδομένου ότι το Ίδρυμα κατέχει, επίσης, σημαντικές συλλογές νομισμάτων, έργων ευρωπαϊκής ζωγραφικής και γλυπτικής, καθώς και έργων διακοσμητικής. Μικρό δείγμα της τελευταίας κατηγορίας παρουσιάζεται, επίσης, εδώ. [...] Το βιβλίο τούτο προϋποθέτει μεν παλαιότερες εργασίες αναφερόμενες στη Συλλογή του Ιδρύματος, αλλά τις υπερβαίνει κατά πολύ, ενώ διέπεται από τελείως διαφορετική αντίληψη. Η σύνθεση του έχει ως εξής: μετά τους προλόγους του κυρίου Νικολάου Γκαργκάνα, Διοικητού της Τράπεζας της Ελλάδος, και του συγγραφέα, καταχωρίζεται το κεφάλαιο "Η περί την τέχνη πολιτική της Τράπεζας της Ελλάδος", στην οποία εκτίθενται οι, κατά τον συγγραφέα, λόγοι της συγκροτήσεως της καλλιτεχνικής συλλογής και οι ιδέες που κατηύθυναν την αγορά έργων τέχνης, επιχειρείται δε να ανιχνευθεί η στάση - θετική πάντοτε, αλλά με ιδιάζουσες αποχρώσεις - που είχε η εκάστοτε Διοίκηση απέναντι στην τέχνη. Ακολουθούν το σύντομο κεφάλαιο "Η Συλλογή ως τεκμηρίωση της νεοελληνικής ζωγραφικής" και οι τρεις, κύριες, ενότητες του έργου, οι οποίες διακρίνονται κατά χρονική περίοδο και θέμα: "Ο 19ος αιώνας και η καμπή προς τον 20ό", "Ο 20ός αιώνας", "Η νεοελληνική χαρακτική". Κάθε ενότητα περιλαμβάνει ένα εισαγωγικό δοκίμιο, στο οποίο διαγράφονται, σύντομα, το κοινωνικό, ιδεολογικό και εικαστικό περιεχόμενο της εποχής, επισημαίνεται δε η καλλιτεχνική δημιουργία των ζωγράφων και χαρακτών που αντιπροσωπεύονται στη Συλλογή. Εκτίθενται εν συνεχεία τα έργα που ανήκουν στη σχετική περίοδο και ο σχολιασμός ενός εκάστου. Τα σχόλια δεν ακολουθούν ένα αυστηρά επαναλαμβανόμενο τυπικό. Εντούτοις, προτείνουν πάντοτε μια ανάγνωση-προσέγγιση του πίνακα, επιχειρούν να εντοπίσουν τα γνωρίσματα που συνιστούν την ατομικότητά του και να ορίσουν τη γραφή του καλλιτέχνη. Επίσης, χωρίς να αγνοείται το ιστορικό του, αλλά και τα προβλήματα που, ενδεχομένως, προέκυψαν κατά τη διαδρομή του από το εργαστήριο του καλλιτέχνη έως την αίθουσα της Τράπεζας όπου φυλάσσεται, αυτό που επισημαίνεται είναι η αισθητική του υπόσταση. Ακολουθούν σημειώσεις κατά κεφάλαιο, βιβλιογραφία, κατάλογος των έργων, βιογραφικά των καλλιτεχνών και ευρετήριο. [...] (από τον πρόλογο του συγγραφέα)