Η εξεγειρόμενη Ευρώπη του 1820-21

Πριν από διακόσια χρόνια η Ιδέα της Ελευθερίας, που είχε κληροδοτήσει η Γαλλική Επανάσταση, είχε καταπιέσει η Παλινόρθωση, αλλά είχε θρέψει η πολιτική συνωμοσία, ξεπρόβαλε απειλητική για τους Τυράννους, στην Ισπανία και στην Ιταλική Χερσόνησο. Παρόμοια διαδρομή είχε ακολουθήσει η ίδια επαναστατική ιδέα και στη Βαλκανική Χερσόνησο προκαλώντας, σχεδόν ταυτόχρονα, και τον ξεσηκωμό των υπόδουλων Ελλήνων κατά του Οθωμανού τυράννου. Στη μελέτη αυτή εκτίθεται η άγνωστη στο ευρύτερο κοινό πορεία των ιταλοϊβηρικών κινημάτων του 1820-21, με έμφαση στις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις και στη σχέση τους με το momentum της ελληνικής εξέγερσης. Κυρίως όμως απασχολεί τον συγγραφέα της ο βαθμός της επίδρασης που δέχτηκε από το πνεύμα του ευρωπαϊκού φιλελευθερισμού μια εξεγειρόμενη εθνότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, θρησκευτικοκεντρικού χαρακτήρα, φιλορωσικού προσανατολισμού και ριζοσπαστικών επιδιώξεων. Εξετάζει έτσι τη στάση της γενιάς της Ελληνικής Επανάστασης απέναντι στα δυτικοευρωπαϊκά κινήματα, όπως αυτή αποτυπώνεται στις «ιστορίες» και στα «απομνημονεύματα» σημαντικών εκπροσώπων της, και οδηγείται σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τις ελληνικές προσλήψεις του επαναστατικού πνεύματος της Δύσης στο κρίσιμο διάστημα της προετοιμασίας και της έκρηξης της πρώτης μεγάλης Επανάστασης του 19ου αιώνα.