Η ιδέα του θείου στην τραγωδία Ίων του Ευριπίδη

Τη μελέτη αὐτὴ τὴν ἔγραψε ὁ Ἀλέξανδρος Σιδερᾶς τὸ 1964 ἐξ ἰδίας πρωτοβουλίας καὶ τὴν παρέδωσε στὸν καθηγητὴ Karl Deichgräber, κλασσικὸ φιλόλογο, στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Γοττίγγης (Göttingen), γιὰ νὰ τὸν «γνωρίσει», προτοῦ τὸν ρωτήσει, ἂν θὰ ἦταν διατεθειμένος νὰ τοῦ ἀναθέσει τὴ συγγραφὴ διδακτορικῆς διατριβῆς. Δὲν ἐνδιαφέρθηκε ποτὲ νὰ τὴ δημοσιεύσει, γιατί, ὅπως ἔχει σημειώσει προλογικὰ: «Ἡ προκείμενη ἐργασία ὀφείλει νὰ θέσει μόνον τὶς βάσεις τοῦ σχεδίου μιᾶς εὐρύτερης ἐργασίας σὲ ἑλληνικὴ γλῶσσα μὲ τὸν τίτλο: ΟΙ ΘΕΟΙ ΣΤΟΝ ΕΥΡΙΠΙΔΗ». Μὲ τὸ θέμα ὅμως αὐτὸ δὲν ἀσχολήθηκε ποτὲ πλέον. Ἀφοσιωμένος ἀρχικὰ στὸν Αἰσχύλο καὶ στὸν Ὅμηρο γιὰ τὴ συγγραφὴ τῆς διδακτορικῆς διατριβῆς καὶ ἀκολούθως στὴ συγγραφὴ βιβλίων στὸν τομέα τῆς ἀρχαίας ἰατρικῆς, δὲν τοῦ ἔμενε χρόνος γιὰ πραγματοποίηση αὐτῆς τῆς πρόθεσης. Καὶ ἡ στροφὴ ἀκολούθως στὶς μελέτες καὶ ἐκδόσεις κειμένων στὸν τομέα τῆς Βυζαντινολογίας δὲν ἄφηνε περιθώριο γιὰ ἀπωθημένα σχέδια. Ἔμεινε λοιπὸν στὰ κατάλοιπά του τὸ γερμανικὸ πρωτότυπο. Ὅταν τὸ ξαναδιάβασα ὅμως τελευταῖα, βρῆκα αὐτὴ τὴ μικρὴ μελέτη τόσο καλογραμμένη καὶ τεκμηριωμένη, ὥστε θεωρῶ, ὅτι ἀξίζει νὰ διαβαστεῖ καὶ σήμερα, ὅπως παρουσιάζει τὴν «ἰδέα τοῦ θείου στὴν τραγωδία Ἴων τοῦ Εὐριπίδη». Τὴ μετέφρασα λοιπὸν γιὰ τοὺς Ἕλληνες ἀναγνῶστες μὲ τὴ σκέψη μου στὸν ἐπιμελῆ τότε νεαρὸ συγγραφέα. Ὁ ἐνδιαφερόμενος ἀναγνώστης ἂς τὴν πάρει ὡς κίνητρο γιὰ μελέτη νεοτέρων ἐργασιῶν ἐπὶ τοῦ θέματος καὶ πιθανὸν περαιτέρω ἐξέλιξης ἀπὸ τὸν ἴδιο.