Θεόδωρος Γρίβας

Ο Αθηναίος λόγιος, διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και (από το 1927) ακαδημαϊκός Δημήτριος Καμπούρογλου (1852-1942) καταπιάνεται εδώ (βλ. επίσης αρ. 200, 239-240, 252, 262-263 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών) με την ιστορική προσωπικότητα του Ηπειρώτη οπλαρχηγού Θεοδώρου Γρίβα (Πρέβεζα 1797 - Μεσολόγγι 1862) με βάση ανέκδοτες πηγές, τις οποίες δημοσιεύει στο παράρτημα. Ο Θ. Γρίβας, γόνος οικογένειας αρματωλών του Βάλτου με συμμετοχή στα Ορλωφικά, έλαβε μέρος στην Επανάσταση του 1821 στην Αιτωλοακαρνανία και στην εξέγερση της Ηπείρου το 1854, και μεταπελευθερωτικά προήχθη σε γενικό επιθεωρητή του στρατού και στρατάρχη των επαναστατημένων Ηπειρωτών. Αναμείχθηκε με στην πολιτική, εξελέγη βουλευτής Μεσολογγίου και έλαβε ενεργά μέρος (από τη Βόνιτσα) στην ανατροπή του Όθωνα τον Οκτώβριο του 1862. Ο Δ. Καμπούρογλου εξιστορεί με χρονολογική σειρά την στρατιωτική και πολιτική δράση του Γρίβα, θεωρώντας τον ως έναν από τους πλέον συκοφαντημένους αγωνιστές του 1821 (κατηγορήθηκε ότι δωροδοκήθηκε το 1826 από τον Ιμπραήμ, προκειμένου να παραδώσει το Παλαμήδι). Η αναστατική έκδοση συμπληρώνεται από εισαγωγικό σημείωμα με τρία δημοτικά άσματα και επτά επιστολές του Γρίβα (1854) και από ευρετήριο κυρίων ονομάτων και τόπων, που συνέταξε ο Απόστολος Κ. Παπαγεωργίου.