Οι ελληνικοί θεοί πέρα από την Ελλάδα

Ἡ «ἀποδημία» τῶν ἑλληνικῶν θεῶν ἀπὸ τὴν παλαιὰ Ἑλλάδα ξεκινᾶ ἀπὸ τότε ποὺ οἱ Ἕλληνες ταξιδεύουν καὶ ἱδρύουν ἀποικίες σὲ ὅλα τὰ μήκη καὶ τὰ πλάτη τοῦ μεσογειακοῦ κόσμου. Τὸ φαινόμενο ἐπιταχύνεται μὲ τὶς κατακτήσεις τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου, ἔτσι ὥστε τὸν 3ο αἰώνα π.Χ. θεοὶ ποὺ ἔφεραν ἑλληνικὰ ὀνόματα νὰ λατρεύονται πλέον ἀπὸ τὴν Ἰσπανία ὣς τὸ Ἀφγανιστάν. Ὁ ἑλληνικὸς πολυθεϊσμός, μὲ ὄχημα τὴ διεθνοποίηση τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, ἔρχεται σὲ ἐπαφὴ μὲ τὰ θρησκευτικὰ συστήματα τῶν γηγενῶν λαῶν ἀναπτύσσοντας μιὰ σχέση ἰσχυρῆς ἀλληλεπίδρασης. Ἡ δυναμικὴ αὐτὴ σχέση ἐκφράζεται, πέρα ἀπὸ τὸ ἐπίπεδο τῆς εἰκονογραφίας, μέσω, κατεξοχήν, τῶν ὀνομάτων καὶ τῆς ὀνοματοδοσίας. Τὸ βιβλίο, καλύπτοντας ἕνα χρονολογικὸ φάσμα ποὺ ἐκτείνεται κατὰ τὴν ἑλληνιστικὴ καὶ τὴν αὐτοκρατορικὴ ρωμαϊκὴ περίοδο, καὶ δίνοντας τὸ βάρος στὸν εὐρύτερο χῶρο τῆς Ἀνατολικῆς Μεσογείου καὶ τῆς Ἐγγὺς Ἀνατολῆς, μελετᾶ τὶς μεταμορφώσεις ποὺ αὐτὴ ἡ «θεία διασπορὰ» ἐπέφερε στοὺς χαρακτῆρες τῶν θεῶν, μέσα ἀπὸ τὸ πρίσμα τῶν ὀνομάτων τους καὶ τῶν τρόπων μὲ τοὺς ὁποίους ἀπευθύνονταν ἢ ἀναφέρονταν σὲ αὐτοὺς οἱ θνητοί. Ὀνόματα καὶ λατρευτικὰ ἐπίθετα γίνονται κλειδιὰ γιὰ νὰ συνειδητοποιήσει ὁ ἀναγνώστης πόσο βαθιὰ καὶ ἀβίαστη ἦταν ἡ ἐπαφὴ τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ μὲ τὶς γηγενεῖς κουλτοῦρες τοῦ μεσογειακοῦ κόσμου καὶ γιὰ νὰ κατανοήσει, ὣς ἕναν βαθμό, τὸν ἀπίστευτα περίπλοκο καὶ δεκτικὸ κόσμο τοῦ ἀρχαίου πολυθεϊσμοῦ, ὁ ὁποῖος ἀποκτᾶ ἴσως μιὰ οἰκουμενικὴ διάσταση.