Υπερβαίνοντας τα όρια

Πού μπορεί να σε ταξιδέψει ένα ναυάγιο; Με αφορμή τη μεγαλύτερη τραγωδία της Μεσογείου, του ατμόπλοιου «ORIA» (12-2-1944) στο νησί του Πατρόκλου, δίπλα στο Σούνιο, που οδήγησε στον υγρό τάφο περισσότερους από 4100 Ιταλούς αιχμαλώτους των Γερμανών, ο συγγραφέας ξετυλίγει το νήμα με ένα ιδιαίτερο ημερολόγιο του ντοκιμαντέρ του memORIA (2015) με θραύσματα, συνειρμούς που προέκυψαν από ανθρώπους και τόπους που σχετίζονται με τη μεγάλη τραγωδία. Η διακειμενικότητα, καθώς και οι αναφορές σε εμβληματικές ταινίες, προσπαθούν να φωτίσουν πολύτροπα κι άλλα μεγάλα ναυάγια, όπως και τη διαχείριση των ανθρωπίνων ορίων. Στη συνέχεια παραθέτει στοιχεία, ντοκουμέντα, φωτογραφικό υλικό, που αποτυπώνουν την προσπάθεια που «επιβλήθηκε από τα κάτω», προκειμένου να αναδυθεί στη δημόσια σφαίρα και ιστορία η μνήμη του ξεχασμένου ναυαγίου. Η έρευνα ολοκληρώνεται με ένα ανθολόγιο επιλεγμένων λογοτεχνικών κειμένων, ένα παλίμψηστο συλλογικής μνήμης πολύτιμο τεκμήριο για τη φιλία δύο γειτονικών λαών μέσα στη φωτιά του πολέμου. Εδώ γνωρίζουμε τον Ιταλό αξιωματικό Φεστούτσιο, που έσωσε τη ζωή του Μίκη Θοδωράκη, τον λοχαγό Ατίλλιο, που ήταν στο Μαουτχάουζεν μαζί με τον Ιάκωβο Καμπανέλλη, και Ιταλούς στρατιώτες που μοιράζουν μπανιότες και φαγητό στα πεινασμένα παιδιά της Κατοχής, ενώ τους χαρίζουν σφυρίχτρες και φυσαρμόνικες. Κι απ’την άλλη, ένα πλήθος Ελλήνων και Ελληνίδων που ανταποκρίνονται, συνεργάζονται μαζί τους, υπερβαίνοντας τα όρια του πολέμου.