Καλειδοσκόπιο μιας εποχής – όπως την έζησα

Η γε­νιά μου βί­ω­σε στη νι­ό­τη της έναν πα­γκό­σμιο πό­λε­μο, τη γερ­μα­νι­κή κα­το­χή, την Εθνι­κή Αντί­στα­ση, έναν εμ­φύ­λιο πό­λε­μο και τα πέ­τρι­να χρό­νια που ακο­λού­θη­σαν, αλ­λά και μία πε­ρί­ο­δο πρω­τό­γνω­ρης ανοι­κο­δό­μη­σης και εκ­βι­ο­μη­χά­νι­σης της χώ­ρας, από τα μέ­σα της δε­κα­ε­τί­ας του 1950 ως την στρα­τι­ω­τι­κή δι­κτα­το­ρία. Έζη­σε ανά­με­σα σε αν­θρώ­πους που πο­λέ­μη­σαν τους Γερ­μα­νούς στο μέ­τω­πο και αντι­στά­θη­καν στη συ­νέ­χεια στις πό­λεις και στα βου­νά και σε αν­θρώ­πους που συν­θη­κο­λό­γη­σαν και επω­φε­λή­θη­καν από τη σχέ­ση τους με τους κα­τα­κτη­τές. Είδε συ­χνά να δι­ώ­κο­νται οι πρώ­τοι και να φτά­νουν σε πε­ρί­ο­πτες θέ­σεις του δη­μό­σιου βίου οι δεύ­τε­ροι. Είδε φί­λους και συγ­γε­νείς να ξε­νι­τεύ­ο­νται εξ ανά­γκης και άλ­λους να πα­ρα­μέ­νουν και να αγω­νί­ζο­νται για να επι­βι­ώ­σουν στη ρη­μαγ­μέ­νη χώ­ρα – και οι δύο επι­λο­γές δύ­σκο­λες ήταν. Είδα­με και ζή­σα­με πολ­λά, πο­λύ νω­ρίς στη ζωή μας.