Τα μυστήρια της Αιγηίδος

Πώς προέκυψε η Μικρασιατική Εκστρατεία; Ποια ήταν η πολιτική της Ελλάδας στη Μικρά Ασία πριν από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο; Ποια η ταυτότητα του Μικρασιατικού Ελληνισμού; Γιατί ηττήθηκε η Ελλάδα στη Μικρά Ασία; Ποιος έφταιγε; Ειπώθηκε ποτέ το προεκλογικό σύνθημα "Οίκαδε"; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που επιχειρεί να απαντήσει η παρούσα μελέτη. Βάσει των ιστορικών τεκμηρίων συνάγεται ότι η Μικρά Ασία "άργησε" να γίνει αντικείμενο αλυτρωτικής διεκδίκησης από το ελληνικό κράτος. Μάλιστα, το εσωτερικό της Ανατολίας, όπου κατοικούσαν συμπαγείς ελληνικοί (τουρκόφωνοι) πληθυσμοί, αποτελούσε terra incognita για τον ελλαδισμό. Το ελλαδικό ενδιαφέρον για τη Μικρά Ασία ξεκίνησε σταδιακά το 1891 με την ίδρυση στην Αθήνα του Συλλόγου των Μικρασιατών "Η Ανατολή". Το Μικρασιατικό Ζήτημα εισήλθε δυναμικά στο επίκεντρο της ελληνικής πολιτικής ζωής το 1915. Τομή αποτέλεσε ο ανθελληνικός διωγμός που εξαπέλυσε η κυβέρνηση των Νεοτούρκων το 1914. Η απόφαση του Ελευθερίου Βενιζέλου να αποβιβάσει στρατό στη Σμύρνη ήταν το αποτέλεσμα ισχυρών κοινωνικών πιέσεων από τη μάζα των 150.000 Μικρασιατών προσφύγων, που είχαν κατακλύσει τότε την Ελλάδα, αλλά και πολιτικών πιέσεων από την αντιπολίτευση στο Κοινοβούλιο. Η εκστρατεία της Ελλάδας στη Μικρά Ασία είχε ως αντικειμενικό σκοπό την παλιννόστηση των θυμάτων της πρώτης προσφυγιάς και τη διασφάλιση της επιβίωσής τους στις εστίες τους υπό την αιγίδα της ελληνικής εθνικής κυριαρχίας.