Η πολιτική της Ελλάδος και η επανάστασις του 1878 εν Μακεδονία, Ήπειρω και Θεσσαλία

Ο δημοσιογράφος Μιλτιάδης Σεϊζάνης (γεννημένος στη Σμύρνη στα μέσα του 19ου αιώνα - Αθήνα 1930), διευθυντής της εφημερίδας "Ιωνία" της Σμύρνης (1874-77), εξιστορεί με ακρίβεια και παραστατικότητα τα στρατιωτικά γεγονότα των επαναστάσεων στην οθωμανική Ήπειρο, Μακεδονία και Θεσσαλία κατά την κρίση του Ανατολικού Ζητήματος το 1878. Σκοπός του είναι "η αμερόληπτος και όσον ένεστιν ακριβής αφήγησις των κατά την επανάστασιν συμβάντων", να τονίσει την "αυταπάρνηση" των κοινών αγωνιστών και να καταδείξει τις αφορμές και τα σφάλματα, που οδήγησαν στην αποτυχία της. Ο Σεϊζάνης αποδίδει την αποτυχία της επανάστασης στη "φιλαρχία", την"οπισθοβουλία" και την "ανικανότητα" ορισμένων οπλαρχηγών ("σωματαρχών"), και την "ολιγωρία" των ελληνικών κυβερνήσεων (Κανάρη και Κουμουνδούρου). Το βιβλίο του, εκτός από πρωτογενή πηγή (ο Σεϊζάνης ως μέλος της "Εθνικής Αμύνης" έλαβε μέρος ως εθελοντής στις επιχειρήσεις στη Θεσσαλία), αποτελεί σπουδή στον ελληνικό (αλυτρωτικό) εθνικισμό του 19ου αιώνα. Διάχυτο στις σελίδες είναι το φιλοπόλεμο πνεύμα ("μωρός ο μη ακονίζων την σπάθην αυτού"). Η "δικάζουσα και διδάσκουσα" αφήγηση του Σεϊζάνη απέβλεπε στη διατήρηση και ενίσχυση της εθνικής συνείδησης των πολιτών του ελληνικού βασιλείου, προκειμένου να τούς ενθαρρύνει να συνεχίσουν τον αλυτρωτικό αγώνα παρά τις αλλεπάλληλες απογοητεύσεις (1854, 1866-69, 1878), "δια μεγάλην και σοβαράν εξέγερσιν", για την "απολύτρωση" των "υπό την δουλείαν στεναζόντων ομοφύλων". Η αναστατική έκδοση συμπληρώνεται από βιβλιογραφικό σημείωμα και πλήρες ευρετήριο ονομάτων και τόπων.