Του κανενός το ρόδο

Κληρονόμος της παράδοσης της γαλλικής καθαρής ποίησης, του γερμανικού μεταρομαντισμού αλλά και του μεταφυσικού λυρισμού του Χαίλντερλιν, ο Τσέλαν την ανανεώνει ριζικά οργανώνοντας το ποιητικού έργο γύρω από την εντελώς δική του εμπειρία και μιλώντας μέσα από τη γωνία που ορίζει την κλίση της ύπαρξης ενός εγώ που ρωτάει την ώρα, τη δικιά του και του κόσμου, το χτύπο της καρδιά του και τον αιώνα. Μιλώντας για τον τόπο και τη γλώσσα του, με την ευκαιρία της απονομής του λογοτεχνικού βραβείου της πόλης της Βρέμης, το 1958, ο Τσέλαν μνημονεύει αυτή τη διπλή καταγωγή και την ακραία ένταση της αντίφασης που την ορίζει: "Μέσα σε τόσα που χάθηκαν, μόνο ένα σώθηκε κι έμεινε προσιτό, κοντινό: η γλώσσα. Η γλώσσα, ναι, μόνο αυτή σώθηκε παρ' όλα αυτά. Αλλά έπρεπε να περάσει μέσα από την ίδια την αδυναμία της να δώσει απαντήσεις, να περάσει μέσα από τα χιλιάδες σκοτάδια του θανατηφόρου λόγου. Πέρασε, αλλά δεν βρήκε λέξεις για ό,τι έγινε· αλλά πέρασε μέσα απ' αυτό το γεγονός. Πέρασε μέσα απ' όλα αυτά και μπόρεσε να βγει ξανά στο φως, "εμπλουτισμένη". Εκείνα τα χρόνια και τα χρόνια που ακολούθησαν, προσπάθησα να γράψω ποιήματα σ' αυτή τη γλώσσα: για να μιλήσω, για να προσανατολιστώ, για να καταλάβω πού βρέθηκα και προς τα πού τραβούσα, για να σχεδιάσω την πραγματικότητά μου..."