Ο σύντροφος με τα μακριά μαλλιά

Χρέος του συγγραφέα είναι να θυμάται "πως οι καταστροφές που έχουν συμβεί στον κόσμο μας είναι τρομακτικές, και τόσο μεγάλες, που κανείς δεν πρέπει να περιμένει ότι θα τις γιατρέψουμε μέσα σε λίγα χρόνια": αυτά έγραφε ο Χάινριχ Μπελ σ' ένα δοκίμιο με τίτλο: "Η λογοτεχνία των ερειπίων". Για τον Μπελ ήταν ζήτημα ηθικής τάξεως να περιγράψει τον πόλεμο και τη μεταπολεμική εποχή όπως ακριβώς ήταν, και τα πρώτα του διηγήματα είναι απ' τα καλύτερα της γερμανικής μεταπολεμικής λογοτεχνίας. Ο Μπελ δεν αναλώνεται σε επιφανειακούς ρεαλισμούς. Το βλέμμα του εισχωρεί βαθιά, και μέσα από λίγες, φαινομενικά δευτερεύουσες λεπτομέρειες, συλλαμβάνει την ουσία των χρόνων εκείνων που σήμερα, μη μπορώντας να τους ξεπεράσουμε, προσπαθούμε να τους ξεχάσουμε.