Βόυτσεκ

Όσο οι νόμοι και τα ήθη που υπάρχουν θα δημιουργούν, μ’ όλο τον σημερινό πολιτισμό μας, κοινωνικούς αποκλήρους και τεχνητές κολάσεις κι η γήινη μοίρα του ανθρώπου θα γίνεται εμπόδιο στον θείο του προορισμό. Όσο τα τρία προβλήματα του αιώνος μας, ο ξεπεσμός του αντρός από τη στέρηση, ο εξευτελισμός της γυναίκας από την πείνα κι η ατροφία του παιδιού από το σκοτάδι, δεν βρουν τη λύση τους. Όσο σε μερικά στρώματα θα βασιλεύει η κοινωνική ασφυξία. Μ’ άλλα λόγια, όσο θα υπάρχει απάνω στη γη αμάθεια και δυστυχία, βιβλία σαν αυτό, ίσως δεν θα ναι ανώφελα. Βίκτωρ Ουγκώ