Οι χωριάτες

Σκοπός αυτού του βιβλίου, που η φριχτή αλήθεια του θα υπάρχει όσον καιρό η Κοινωνία θα επιμένει να θεωρεί τη φιλανθρωπία αρχή, αντί να την παίρνει για ατύχημα, είναι να δείξει ανάγλυφα τις κύριες μορφές ενός λαού ξεχασμένου από τόσες συγγραφικές πέννες που κυνηγάνε τα καινούργια θέματα. Σ' έναν καιρό που ο Λαός κληρονομεί όλους τους ευγενείς της Βασιλείας, ίσως αυτή η λήθη να ναι φρόνηση. Πόσα ποιήματα δε γραφτήκανε για τους εγκληματίες, με πόση στοργή δεν σκύψανε πάνω από τους δήμιους, σχεδόν θεοποιήσανε τον προλετάριο!... Οι αιρετικοί συγκινηθήκανε και όλα τα συγγραφικά τους όργανα φωνάζουνε: Εργαζόμενοι, ξεσηκωθείτε!, όπως παλιά φωνάζανε στην τρίτη τάξη: Ξεσηκώσου! Κανένας βέβαια απ αυτούς τους Ηρόστρατους δεν είχε το κουράγιο να πάει στην ύπαιθρο, να μελετήσει τις αιώνιες συνωμοσίες εκείνων που ακόμη τους λέμε αδύνατους, ενάντια σ' όσους θαρρούν πως είναι δυνατοί, των χωρικών ενάντια στους πλούσιους... Από επιστολή του Ντε Μπαλζάκ προς τον φίλο του, Β. Gauvault