Βιοδίκαιο: Από τη βιοποικιλότητα στις έξυπνες μηχανές

Στον δεύτερο τόμο του "Βιοδικαίου" παρουσιάζεται ο νομικός προβληματισμός για τη διαχείριση των άλλων -εκτός του ανθρώπου- μορφών ζωής. Εδώ περιλαμβάνονται μικροοργανισμοί, φυτά και ζώα, οντότητες που συνηθίζουμε να τις αντιμετωπίζουμε σαν ριζικά διαφορετικές από τον άνθρωπο. Η προσέγγιση αυτή εξακολουθεί να διέπει το δίκαιο, ωστόσο ορισμένα ζητήματα που συζητά η Βιοηθική δεν το αφήνουν ανεπηρέαστο. Στην πραγματικότητα, τεχνολογικά επιτεύγματα όπως η "ανάμιξη" γονιδιωμάτων διαφορετικών ειδών, αλλά και σύγχρονες παρατηρήσεις στο πεδίο των νευροεπιστημών, αναδεικνύουν μάλλον το στοιχείο της κοινότητας όλων των μορφών της ζωής, παρά εκείνο των διαφορών μεταξύ τους. Το στοιχείο αυτό, αναμφίβολα, επιδρά στην αντίληψη της ζωής ως έννομης αξίας, οδηγώντας σε τελική ανάλυση το δίκαιο να ευθυγραμμισθεί με τη βασική προβληματική της Θεωρίας της Εξέλιξης. Αλλά και κάτι περισσότερο: στο επίμετρο του τόμου αυτού επιχειρείται μια πρώτη νομική προσέγγιση των "έξυπνων μηχανών", τεχνολογικών επιτευγμάτων που, συνδυάζοντας τη ρομποτική με αναπτυγμένα προγράμματα λογισμικού, διαθέτουν ιδιότητες και λειτουργίες παρόμοιες με εκείνες ζωντανών οργανισμών.